De Kuipers Index: Atkinson top, Hategan flop

Martin Atkinson paste prima bij de mooiste wedstrijd van het toernooi, terwijl Ovidiu Hategan de slechtste arbitrale prestatie van dit toernooi leverde bij Italië-Ierland. Felix Brych kon niet mee met het hoge niveau van Nicola Rizzoli en Björn Kuipers. De achtste finale tussen Italië en Spanje wordt belangrijk voor de inzetbaarheid van Rizzoli in de eindfase van dit EK.

Szymon Marciniak (Oostenrijk-IJsland) 5,5

Voor de Pool Szymon Marciniak is dit EK een ideale gelegenheid ervaring op te doen. De arbiter behoort tot de nieuwe lichting scheidsrechters in Europa. Hun regelkennis is vaak prima in orde, de toepassing daarvan laat nog wel eens te wensen over. Uitstraling, natuurlijk overwicht, acceptatie; dat kun je nauwelijks leren, dat moet je hebben. Marciniak moet nog stappen maken, maar hij komt er wel. Bij Oostenrijk-IJsland werd Marciniak nauwelijks getest, maar toch bezorgde hij zichzelf wat problemen. De strafschop die hij aan de Oostenrijkers toekende zal volgens de regels kloppen, maar het probleem is dan wel dat de Pool er nog een paar had moeten geven. Een overtreding op de Oostenrijker Sabitzer, hoe ongelukkig en onbedoeld ook, was ook rijp voor een penalty. En de handsbal van een Oostenrijkse verdediger, wiens arm zich ruim langs het lichaam bevond, mag dan ook een penalty tot gevolg hebben.

Bovendien viel het op dat Marciniak vergelijkbare duels als waar hij een strafschop voor gaf elders op het veld wel door liet gaan. Dat was inconsequent. Tot slot is lekker laten voetballen een prima insteek, maar als een speler als Marko Arnautovic uit frustratie overtredingen maakt, moet er een sanctie volgen. Wijze lessen voor de Pool die over vier jaar misschien wel de stap naar de subtop heeft gemaakt.

Martin Atkinson (Hongarije-Portugal) 8,5

In een heerlijke wedstrijd – de leukste van dit EK tot nu toe – leverde ook de arbitrage een topprestatie. Een grote pluim derhalve voor Martin Atkinson en vooral zijn assistenten aan de zijlijn, die werkelijk elke buitenspelsituatie perfect beoordeelden – de gebruikelijke protesten en gebaartjes van Cristiano Ronaldo ten spijt. Over de Engelse politieman met de fluit was op deze broeierige avond in Lyon slechts één missertje te noteren: hij liet de Hongaarse aanvoerder Roland Juhász in de beginfase tot twee keer toe ontsnappen aan een gele kaart voor pittige charges, maar slingerde hem halverwege de eerste helft alsnog op de bon, voor een veel minder ernstig vergrijp. Een optelsom dus, en ook dat kan repressief werken. Juhász gedroeg zich daarna inderdaad keurig, op één overtredinkje na.

Verder zat Atkinson telkens goed met zijn beoordelingen van het verschil tussen echte schoppen of duwen en theatrale valpartijen, zoals hij ook de andere gele kaarten – allemaal voor Hongaren – terecht trok. Niemand die er ook over mekkerde, en dan weet je genoeg: de scheidsrechter had het bij het rechte eind. Mocht ook Engeland zich stukbijten op IJsland, dan is Atkinson wat ons betreft een kanshebber om heel ver te komen in dit toernooi.

Ovidiu Hategan (Ierland-Italië) 4

Geen best optreden van de Roemeense arbiter Ovidiu Hategan. Zijn manier van fluiten wekte zichtbaar ergernis op en bovendien maakte hij een aantal opzichtige fouten. Zijn eerste misser was het niet geven van een gele kaart aan Jeff Hendrick die al vroeg in de wedstrijd een enorme schop uitdeelde. Hategan vond het niet nodig de toon te zetten, ook niet toen Andrea Barzagli een pittige overtreding maakte. Daarentegen hield hij zich wel bezig met een doeltrap waarbij de bal stil moest liggen en met vrije trappen die exact op de juiste plek genomen diende te worden. Punctueel zijn mag, maar de ogen sluiten voor stevige charges past dan niet.

Zijn grootste misser was het niet geven van een strafschop in de eerste helft toen Federico Bernardeschi een elleboog in de rug plantte van James McClean. Duidelijke penalty, maar niet gegeven. Hategan floot sowieso niet in het voordeel van de aanvallers. Bij het minst of geringste duel dat een aanvaller aanging met een verdediger ging het voordeel naar de verdediger. Het kwam het spel niet ten goede. Voor Hategan zal het EK er op zitten. Het lijkt niet aannemelijk dat we hem nog terugzien. Doorontwikkelen en over vier jaar wellicht een herkansing als ie aantoonbaar beter is gaan fluiten.

Felix Brych (Zweden-België) 6,5

Behalve de prachtige tenues, de leuke supporters en Zlatan Ibrahimovic – al viel zelfs hij tegen op dit EK – gaan we Zweden de rest van dit toernooi niet missen. Daarvoor lieten de Scandinaviërs veel te weinig hun tanden zien in Frankrijk, vooral tijdens hun eerste twee wedstrijden. Toch had het afscheid van Ibrahimovic als international best nog even kunnen worden uitgesteld. Want wat als scheidsrechter Felix Brych in de tweede helft bij de stand 0-0 de treffer van de sterke aanvaller wél had toegekend? In plaats daarvan floot de Duitser voor gevaarlijk spel van Marcus Berg, maar het was toch eerder Toby Alderweireld die zich daaraan bezondigde (te laag koppen) dan de Zweed.

Brych maakte sowieso een aantal schoonheidsfoutjes die voor zijn doen niet gebruikelijk zijn. Zo kende hij De Rode Duivels in de beginfase geen hoekschop toe waar het wel had gemoeten en andersom. Ook met het uitdelen van gele kaarten was de Duitser niet altijd even consequent. Degene die die hij gaf waren terecht, maar hij liet ook een aantal spelers voor vergelijkbare vergrijpen ontsnappen. We zullen het maar toeschrijven aan de tropische omstandigheden in Nice. Het optreden van Brych zette hem wel op een achterstand ten opzichte van zijn concurrenten Rizzoli, Kuipers, Clattenburg en Atkinson.

• Meer over

• Europees Kampioenschap 2016 France