Ik had graag als bandrecorder op tafel gelegen bij al die keren dat Thomas Tuchel en Pep Guardiola met elkaar over voetbal spraken. In hun gezamenlijke tijd in Duitsland troffen beide trainers elkaar regelmatig om over het spel te praten. Meestal ging dat gepaard met veel armgebaren en geschuif met busjes peper en zout, bestek en glazen. Dat zijn de snippers die voorbijkomen als iemand uit zo’n restaurant per ongeluk zijn mond voorbijpraat. In werkelijkheid moet het er nog idioter aan toegaan. Als je het over voetbal hebt en over iets als teamtactiek, dan hebben zij een eigen taal gecreëerd die verdacht veel lijkt op de taal van Johan Cruijff.
Wat is tactiek? Die vraag stelde Johan Cruijff zichzelf eens tijdens een interview. Het was een inleiding naar zijn kijk op het geschuif met de poppetjes. Volgens Cruijff had tactiek niets te maken met nummers. Niets met 4-4-2, 3-5-2 of 4-3-3. Guardiola heeft de les altijd onthouden en kijkt op die manier naar voetbal. Als de tegenstander één hele goede centrale verdediger heeft, dan is het verstandig om geen spits op te stellen. Cruijff formuleerde het zo: ‘Voor mij is tactiek gebruikmaken van jouw mogelijkheden ten opzichte van de negatieve aspecten van de tegenstander.’ Met de negatieve aspecten bedoelde hij ook de positieve aspecten. Met andere woorden: door de positieve invloeden van bijvoorbeeld Sergio Ramos weg te nemen en hem te confronteren met zijn negatieve kanten, kun je een wedstrijd beïnvloeden. In het geval van de Spanjaard zijn dat grote ruimtes zonder directe tegenstander. Cruijff haalde vaak Jaap Stam als voorbeeld aan. Waarom zou je daar als trainer een spits tegenover zetten? Stam wint die strijd toch wel.
