'Jubileumnummer veertig jaar VI'

We bestaan dit jaar veertig jaar, maar niemand weet precies wie aan de oorsprong van het blad stond. Verschillende personen claimen het idee. Vaststaat in ieder geval dat het idee voor een voetbalweekblad uit de Arbeiderspers komt. Evert Grifhorst was destijds chef-sport van Het Vrije Volk. Hij heeft altijd verkondigd het brein achter de schermen te zijn geweest. Maar ook de commerciële man van de buitendienst, Wim Hollander, trekt de eer naar zich toe. En dat geldt ook voor de eerste hoofdredacteur Cees Roozemond, die later burgemeester werd van Alkmaar. En er gaat nog een verhaal dat Voetbal International bedacht is tijdens een brainstorm-session van de Rotterdamse directie van de Arbeiderspers.

Het eerste nummer verscheen in ieder geval op 21 augustus 1965. De door Roozemond geleide redactie bestond uit Hans Molenaar, tevens auteur van indrukwekkende boeken over de historie van de Europa Cup, en Robert Elfrink, die later jaren de public relations voor Heineken verzorgde. Henk Oostinga kwam uit Groningen, waar hij directeur was van een school voor slecht horende kinderen. Nico Scheepmaker was een begenadigde schrijver en columnist. Bob Spaak was jaren hoofdredacteur van Studio Sport en Hans Verhagen maakte furore als dichter. Ook Bert Corporaal maakte deel uit van de eerste redactie, hij zou Roozemond als hoofdredacteur opvolgen.

De redactie zetelde destijds nog in Rotterdam en tijdens de lunchpauze spoedde Corporaal zich iedere middag naar het café van de voormalige Feyenoord-linksbuiten Jan Linssen. Hij had een brief in zijn bezit van een mevrouw die verontwaardigd had geschreven dat haar dochter een relatie had met een getrouwde Feyenoord-aanvaller die tussen de middag altijd tien over rood speelde in het populaire voetbalcafé. Als Corporaal aan de stamtafel plaatsnam, stond er meteen een dubbele whisky voor zijn neus, want de biljartende speler wist dat de hoofdredacteur de belastende brief als een kleinood in zijn binnenzak had.

Als hoofdredacteur was Corporaal geen doorslaand succes. Hij maakte dan ook plaats voor Joop Niezen. Deze ex-keeper van ADO, AGOVV en DHC studeerde aan de Sportacademie, maar kon geen examen doen, omdat hij met het voetballen een beenbreuk opliep. Daarom trad hij als sportverslaggever in dienst van de VARA-radio en vervolgens bij Voetbal International. Niezen was een uitstekende journalist met een scherpe pen die garant stond voor vlammende commentaren. Daarnaast was hij de starreporter bij Langs de Lijn. Hij was geen manager en had geen interesse in het commerciële traject. Maar hij was wel zo slim voor die belangrijke onderdelen Cees van Cuilenborg als adjunct binnen te halen.

Zij zouden jaren lang een hecht team vormen en hadden de tijd mee, omdat het Nederlandse topvoetbal voor het eerst in de historie een rol van betekenis speelde dankzij Johan Cruijff, Willem van Hanegem, Willy van der Kuijlen, Ruud Krol, Wim Jansen en Willy en René van de Kerkhof. Als verslaggevers waren Bert Nederlof en John Linse belangrijk. Nederlof vanwege zijn spelersinterviews, terwijl Linse meer de onderzoekjournalist was die bijna wekelijks spannende verhalen leverde. Hij stapte later, samen met Niezen, over naar Sport International, en stichtte na een arbeidsconflict, samen met zijn zoon Rodger, het makelaarsbureau SP International. Ze behartigen de belangen van onder anderen Ruud van Nistelrooy.

Een jaar of dertig geleden kwam ik als jongste bediende de gelederen versterken als opvolger van de legendarische stylist Cor Snel die zijn stukken niet schreef, maar componeerde. Ooit deelde ik met de inmiddels overleden Snel een auto tijdens een lange rit door het Andes-gebergte in Argentinië. Hij schreef tijdens de reis voortdurend mooie zinnen in een klein notitieblok en las de zinnen ter goedkeuring voor. Condors scheren over de witbesuikerde bergkammen. Het ideaalbeeld van iedere kalenderfotograaf. Snel moest het vooral van zijn schrijfstijl hebben, terwijl de kleurrijke Kees Jägers – ook hij is overleden – parasiteerde op zijn contacten in de voetballerij.

Ook Kees Jansma beschikte over die relaties. Met hem heb ik legendarische interviews gemaakt met Leon Melchior, Rinus Michels en Hens Coerver. Jansma was een uitmuntende redacteur, maar we wisten dat zijn hart bij de televisie lag. Tot het moment dat hij pers-chef van Oranje werd schreef Jansma nog een column die door de lezer werd gewaardeerd.

Ook de recalcitrante tv-persoonlijkheid Hugo Borst begon ooit als een timide, ietwat studentikoze, jongen bij Voetbal International. Het werd al snel duidelijk dat hij een uitzonderlijk talent was met een fabelachtige pen. Ook Leo Verheul leverde nooit een voorspelbaar artikel in. Het vertrek van Ted van Leeuwen en Frans van den Nieuwenhof heb ik altijd betreurd. Van Leeuwen was echter naast zijn journalistieke werk te nauw betrokken bij de handel in spelers, waardoor hij ongeloofwaardig werd als journalist en als technisch directeur bij AGOVV beter op zijn plaats is. Van den Nieuwenhof was vooral geïnteresseerd in het wel en wee van PSV. Ook hij is goed terechtgekomen als chef-sport bij het Eindhovens Dagblad.

Hoewel ik altijd veel respect had voor Niezen, ben ik zijn opvolger Van Cuilenborg vooral gaan waarderen vanaf het moment dat ik adjunct werd. Van Cuilenborg was een van de eerste hoofdredacteuren die begreep dat je op die positie commercieel moet denken, zonder te verloederen en een hekel aan jezelf te krijgen. Hij kon als geen ander op de stoel van de lezer plaatsnemen. Om vervolgens een blad samen te stellen dat niet werd samengesteld door een paar zelfingenomen journalisten die geen rekening met het lezerspubliek houden, maar voldeed aan de wensen van de lezers, de klanten. Ik ben blij dat ik onder Niezen heb gewerkt, maar Van Cuilenborg heeft uiteindelijk een geschikte hoofdredacteur van mij gemaakt.

De tijden zijn veranderd. Topvoetballers vinden publiciteit intussen een noodzakelijk kwaad. De concurrentie is toegenomen, de dagbladen besteden veel meer aandacht aan voetbal, alle wedstrijden worden uitgezonden op de televisie.

Na veertig jaar is Voetbal International nog steeds springlevend en we beschikken opnieuw over een prima redactie met senior-redacteur Nederlof, voetbalanalyticus Taco van den Velde, de stylisten Peter Wekking en Iwan van Duren, de clubspecialisten Thijs Slegers, Martijn Krabbendam en Tom Knipping en de jeugdige talenten Thijs Jaski, David de Vries en Geert-Jan Jacobs. En natuurlijk al die anonieme werkers achter de schermen.

We hebben net de jubileum-uitgave voltooid, want binnenkort krijgen alle abonnees gratis een 180 pagina's tellende bookzine over veertig jaar Voetbal International in de bus. Alle grote voetballers komen aan bod. Van Coen Moulijn tot Rafael van der Vaart en van Jan Mulder tot Arjen Robben. Voetballiefhebbers die het blad wekelijks in de winkel kopen hoeven niet te wanhopen, want dit unieke document is tevens in de losse verkoop verkrijgbaar. Namens de gehele redactie wens ik u veel leesgenot en we bedanken u voor uw loyaliteit als lezer gedurende de afgelopen veertig jaar. Voor ons is dat de ultieme motivatie ook in de toekomst boeiende voetballectuur te blijven produceren.

Johan Derksen