Spurs-huurling Edwards komt los bij Excelsior: 'Wat hij kan, is niet normaal'

De omhelzing met zijn vader toont puur voetbalgeluk in zijn meest kwetsbare vorm. Marcus Edwards viert zijn goal en assist en de oh zo belangrijke zege van Excelsior op FC Emmen aan de rand van het veld met zijn steun en toeverlaat. De aanvaller beloofde op vrijdag een doelpunt en een assist en is zijn afspraak nagekomen. ‘Ik doe altijd alles wat ik beloof’, is zijn simpele uitleg.

Edwards moet na afloop voor de NOS-camera zijn verhaal doen. ‘Nee, dat had ik liever niet gedaan’, bekent hij. Media-aandacht is niets voor hem, hij wil gewoon ouderwets pingelen, tegenstanders tot wanhoop drijven en het publiek vermaken. Het weerhoudt hem er gelukkig voor Excelsior niet van uit te blinken. ‘Praten doe ik met mijn voeten, niet met mijn mond.’

Als de vrijdagse ochtendtraining in het Van Donge & De Roo Stadion is afgelopen en de spelers na een lange, intensieve sessie vermoeid de kleedkamer opzoeken, staat één speler in het zonnetje nog wat ballen richting het doel te trappen. ‘Kijk, hij is weer bezig, hoor’, wijst trainer Adrie Poldervaart. Marcus Edwards wil nog niet naar binnen. ‘Dit is de Marcus die we sinds de winterstop zien.’ Vorig kalenderjaar was hij de stille, wat teruggetrokken Engelsman die niet leek te kunnen aarden in Rotterdam. Het mysterie-Edwards, noemden ze hem al. Een verdwaalde vreemde vogel. Nu is hij ontdooid en mag hij zichzelf een onomstreden basisspeler noemen, de hoop van Excelsior in de complexe degradatiestrijd en een handenbinder voor Eredivisie-verdedigers. ‘Dit is een ongelofelijke speler’, merkte Vitesse-trainer Leonid Slutsky op nadat Edwards meteen na de winterstop een snelcursus slalommen had gegeven tegen de Arnhemmers.

Edwards kwam in augustus naar Excelsior, gestald door Tottenham Hotspur. Als een donderslag bij heldere hemel was hij daar. Op een plek waarvan hij nooit had gedacht er ooit te zullen zijn. Een megatalent uit Londen in Kralingen, dat klinkt als een pinguïn in de woestijn. Hij leek soms met zijn gedachten nog in de Engelse hoofdstad, een dromer op en naast het veld. Edwards dribbelde met de bal aan een touwtje, toonde zich een stripboekheld uit vervlogen tijden. Zijn rendement was echter laag en meeverdedigen was er niet bij. Was dit nu een megatalent, ooit door Spurs-manager Mauricio Pochettino vanwege zijn manier van dribbelen omgedoopt tot ‘mini-Messi’?

‘Hij is net twintig.’ Het gezicht van Adrie Poldervaart straalt iets vanzelfsprekends uit. De vier woorden van de Excelsior-coach vertellen het verhaal. ‘Laten we nou met z’n allen alsjeblieft niet vergeten dat dit een jonge knul is. Iedereen zag direct dat dit een uitzonderlijk talent is, maar hij kwam in een vreemd land met nieuwe mensen om zich heen en speelde ineens tegen senioren.’

Poldervaart zag op het trainingskamp in Spanje de metamorfose van Edwards van nabij plaatsvinden. ‘Ik had van iemand een Engels artikel gekregen over Engelse toptalenten. Onder anderen over hem en over Jayden Sancho van Borussia Dortmund. Gestaafd met statistieken en conclusies. Ik heb lang getwijfeld of ik het Marcus moest laten lezen, het was best kritisch. Maar ik heb het toch gedaan. Ga dit maar eens lezen, heb ik hem gezegd. Daarnaast hebben we gesproken. Het kwartje is gevallen, hij moet meer doen dan hij gewend was. Je ziet dat hij dat nu beter doet, ook veel meer met anderen bezig is. Ik vind het mooi om te zien. Jeffry Fortes en Lorenzo Burnet hebben daarin een belangrijke rol gespeeld. Ik noem Lorenzo en Marcus de Two Brothers on the 4th Floor. Fortes en Burnet hebben zich in Spanje ontfermd over Edwards. Dat moet je niet overdrijven, maar hem op zijn gemak stellen is belangrijk. Hij is socialer geworden.’

Tijd om de hoofdpersoon het een en ander te vragen, maar dat is geen eenvoudige opgave. Bij het interviewverzoek had pers-chef Vincent Wernke al gewaarschuwd: ‘Marcus houdt niet van pers en praat niet graag.’ Vanaf het eerste moment dat hij in Rotterdam was, zag je de Engelsman opzichtig journalisten ontwijken. Het juiste tijdstip en de juiste opmerking lijken nodig om hem te bereiken. Een uitdaging is geboren. Ook omdat Edwards een plat Londens accent beheerst, waardoor een gesprek in begrijpelijk en verstaanbaar Engels geen vanzelfsprekendheid is.

Als de aanvaller met zijn kleine pasjes het veld af loopt, roept Poldervaart hem bij zich. Edwards groet vriendelijk, in zijn ogen is de angst zichtbaar voor wat komen gaat. De trainer stelt hem op zijn gemak en bemiddelt, hoewel daarover vooraf geen afspraken zijn gemaakt. ‘Marcus, ik weet dat je niet van pers houdt, maar we hebben er nu eentje voor je uitgezocht die van jouw lengte is, dat maakt het minder erg.’ Er is niets aan gelogen. Volgens zijn spelerspaspoort is Edwards 1 meter 76, maar als je hem vanaf de tribune bezig ziet, schat je hem kleiner. De interviewer is officieel drie centimeter kleiner en iets minder afgetraind, de haardracht verklaart het verschil in het voordeel van Edwards.

Ondeugende lach

Edwards staat plotseling op een plek waar hij liever niet wil zijn. Alleen met een journalist, hij voelt zich opgewacht in een donker steegje. Op de openingsvraag of hij het naar zijn zin heeft bij Excelsior volgt een voorspelbaar antwoord. ‘Ja.’ Eerlijk is eerlijk, een duidelijk antwoord op een domme gesloten vraag. Hij maakt aanstalte door te lopen, maar door direct een open vraag te laten volgen, wordt de conversatie gered. Sterker nog, de stille Edwards blijkt niet zo stil. Als je goed luistert naar het binnensmondse gebrabbel, komen er bevredigende antwoorden. ‘Ik wist weinig van Nederland. De topclubs kende ik wel, verder eigenlijk niks. Excelsior? Nee, alleen van het FIFA-spel.’

Er breekt een ondeugende lach door. Zo veel hebben ze hem nog niet zien lachen in Kralingen, maar de laatste tijd voelt hij zich duidelijk beter op zijn gemak. ‘In het begin was ik zoekende. Ik zat in een vreemde stad, was nog nooit zo lang alleen van huis geweest. Ik kwam in een andere wereld terecht, moest mijn medespelers leren kennen en wennen aan de manier van trainen. Ik wilde het dolgraag oppikken, ik heb hard gewerkt.’ De aanwezigheid van zijn vader deed Edwards goed. ‘Het klinkt misschien apart, ik ben een jongen van net twintig en woon met mijn vader. Maar ik vind het prettig. En hij ook. Het is goed voor mij dat hij hier is.’

Pa Edwards is de grootste fan van Marcus. In Gelredome zagen we hem al vrolijk dansen nadat zoonlief zijn eerste Eredivisie-goal had gemaakt. Tegen Emmen ontwaren we hem ook op de tribune, Excelsior – en zoonlief in het bijzonder – aansporend. Genietend van de hoofdrol die Edwards junior voor zich opeist. ‘Een geweldige man die honderduit praat’, weet Jeffry Fortes. ‘Een echte spraakwaterval. Ik denk dat Marcus dat deel niet van hem heeft.’

Edwards is een van de vele talentvolle voetballers uit Engeland die in het buitenland speeltijd hopen te krijgen. ‘Het klopt dat er veel jeugdige Engelse spelers naar Europa gaan. Het is moeilijk doorbreken in Engeland op jonge leeftijd. Aan de ene kant omdat er veel buitenlanders worden gehaald en aan de andere kant kennen wij niet de jeugdcompetitie zoals die hier is. Je moet als jonge voetballer spelen om je te kunnen ontwikkelen. Dat doe ik nu. Voor mij is Nederland prima. De manier van voetballen past me. Ik speelde bij Tottenham vaak als 10, hier aan de buitenkant. Ik heb eigenlijk nog geen favoriete positie.’

Sinds zijn achtste is Edwards speler van The Spurs en in het tweede bekertoernooi mocht hij al een keer invallen, voor Vincent Janssen. Tottenham 1 halen lijkt een logische droom. ‘Ik heb geen dromen’, bekent hij. ‘Ik heb talent, het is aan mij daar iets mee te doen. Als ik er het eerste van Tottenham mee haal, heb ik het goed gedaan; als het níét lukt, moet ik de schuld bij mezelf zoeken. Ik volg Tottenham en zal dat altijd blijven doen, het is mijn club. Ik heb ze van de week zien winnen van Borussia Dortmund. Dan juich ik hard mee.’ Edwards richt zich nu op Excelsior, lijfsbehoud in de Eredivisie staat op het spel en stiekem wordt verwacht dat hij daarin een grote rol kan spelen. ‘Ik moet belangrijk zijn, ik wíl belangrijk zijn. Ik weet dat mensen dat verwachten, ik ben hier niet om mensen teleur te stellen.’

Knipoog

‘Dat ging best goed’, merkt de zichtbaar verraste perschef op. Eerder in de week had Wernke al Edwards gevraagd mee te werken aan een stukje voor in het programmaboekje. ‘Móét ik dat doen of mág ik dat doen?’, had hij met een vragende blik geantwoord. We maken de afspraak elkaar na de wedstrijd tegen FC Emmen nog te treffen. Eén goal en één assist, kunnen we dat afspreken? De belofte wordt gedaan. En een knipoog als bonus. ‘Hij is een grappig ventje,’ lacht ploeggenoot Fortes. Edwards kijkt nog even om. Hij is waarschijnlijk trots op het interview dat hij heeft gegeven en steekt een duim op. Fortes reageert. ‘Nu ga ik het over jou hebben, vriend.’

De Kaapverdiaanse rechtsback beschouwt Edwards als zijn kleine broertje. ‘Hij is geen prater, nee, al begint hij steeds losser te worden. We laten hem de muziek doen in de kleedkamer, dat helpt. Het is gewoon zijn karakter, hij is niet uitbundig, liever op zichzelf. We zijn in de voetballerij altijd zo goed iemand een stempel te geven. Marcus houdt gewoon niet van praten, dat mag toch? Daar hoef je geen waarde-oordeel over te hebben. Het heeft trouwens ook góéde kanten. Hij is liever thuis dan dat hij de stad in gaat. Marcus leeft voor voetbal, hij wil slagen. Het is aan hem. Als je zo veel talent hebt, moet je het optimaal benutten.’

Hoe goed is Edwards? Fortes lacht, hij lijkt het een onnozele vraag te vinden. ‘Dat ziet iedereen. Hij is van bizar niveau. Wat hij kan, is echt niet normaal. Ik heb in mijn loopbaan geen betere speler meegemaakt. Pochettino heeft die vergelijking met Messi ook niet voor niets gemaakt. Hij doelde op zijn manier van bewegen en daar zit echt wel wat in. Op een stoeptegel krijg je hem niet van de bal af. Maar er komt meer bij kijken, hè. Hij speelt nu degradatievoetbal. Dat heeft hij nog nooit meegemaakt. Hij speelt soms nog als een junior, meeverdedigen hoefde hij nooit te doen. En hij speelt op kunstgras. Op gras is hij nog veel beter. En er is een bepaalde druk. Hij is voor velen de gehuurde speler van Tottenham Hotspur, niet Marcus Edwards. Het is natuurlijk ook ongelofelijk dat hij hier rondloopt, laten we eerlijk zijn.’ Fortes verwacht dat de Britse jongeling zichzelf de komende maanden gaat laten zien. ‘Sinds de winterstop doet-ie dat al. Nu moet hij gaan scoren en assists geven. Op het veld hebben we ook een klik. Hij is links en wil veel naar binnen, daardoor kan ik eroverheen. Hoewel, ik moet altijd maar afwachten wat hij doet en daarop reageren.’

Bodyguard

Als we over de toekomst van Edwards praten, komt Fortes met een opmerkelijke suggestie. ‘De Ødegaard-route is wel wat voor hem’, merkt hij op. ‘Het is wel een beetje te vergelijken. Allebei supertalenten, alles is altijd voor ze gedaan, het jeugdelftal waarin ze speelden werd ingericht op hén. Ik denk serieus dat Edwards zo’n pupil was die begon te dribbelen, alle tegenstanders voorbijliep, scoorde en de bal weer uit het net haalde om zo snel mogelijk na de aftrap weer opnieuw de bal te hebben.’ Maar wat is de Ødegaard-route? ‘Niet teruggaan na een half jaartje in Nederland. Met zijn type spel past Marcus hier, hij kan zich hier ontwikkelen. Hij gaat nu nog niet in het eerste van Tottenham spelen, doe het dan hier. Het liefst nog een jaar bij Excelsior, ja, maar ik denk dat hij bij een Eredivisie-subtopper kan passen en dat dat goed voor hem kan zijn.’

Tegen FC Emmen komt Edwards zijn belofte na. Een goal en een assist. Hij weet het en meldt zich lachend. ‘Dit was de afspraak, toch?’ De pretoogjes fonkelen. ‘Belangrijke drie punten dit. Goed voor het team richting de volgende wedstrijden. En voor mijzelf natuurlijk. Ik moet meer scoren en assists geven, ik weet het. Rendement heet dat toch?’ Trainer Poldervaart loopt langs. ‘Jullie zijn vriendjes nu, hè?’ Technisch directeur Ferry de Haan heeft lucht gekregen van de nagekomen belofte van Edwards. ‘Neem hem maar een week mee naar huis’, klinkt het. Edwards zet intussen de muziek op in de kleedkamer.

Fortes hoopt dat ze in Londen het verhaal met en over zijn jonge ploeggenoot Edwards lezen. ‘Over een paar jaar gaan we naar Marcus toe als-ie de Champions League-finale speelt.’ De oudere broer bedenkt ter plekke een alternatieve route. ‘Misschien zien ze dat ze mij als body-guard van Marcus moeten meenemen. Dat het goed voor hem is dat ik hem een beetje in de gaten hou. Wie is de rechtsback daar, Serge Aurier toch?’