'Wim Suurbier mag niet dakloos worden'

Iedere ochtend verzorgde de onverwachte gast een indrukwekkend ontbijt voor de familie. Koffie, thee, verse jus d’orange, broodjes, gekookte en gebakken eieren en fruit. Als onbezoldigd butler had Suurbier zijn draai gevonden. Hij zat Johan en Danny niet in de weg, maar na een week of zes hebben ze toch maar eens voorzichtig geïnformeerd wat de verdere plannen waren van Wim.

De ex-international heeft structureel financiële problemen, is regelmatig op de vlucht voor schuldeisers en duikt dan onder bij vrienden en bekenden. Piet Keizer vangt hem regelmatig op als hij in Nederland is. Suurbier acteert een vrolijke clown, maar achter die façade gaat een eenzame man schuil. Niemand kent Wim Suurbier als hij alleen is. De luidruchtige sfeerbepaler in het café maakt dan plaats voor een in zichzelf gekeerde tobber. Een man die zich wanhopig afvraagt waarom het leven zo is gelopen en wat zijn toekomst is.

Wim Suurbier speelde dertien seizoenen in de hoofdmacht van Ajax. Hij won kampioenschappen, bekers, Europa Cups, Wereldbekers, hij speelde zestig interlands en heeft twee WK-finales op zijn naam staan. Na dertien jaar topvoetbal was Suurbier bankroet. Zijn kapsalon werd een mislukking, zijn sportzaak ging failliet, hij had nog een schuld bij de belastingdienst en bij de Amsterdamse aannemer Freek van der Meyde stond nog een persoonlijke lening open.

Ajax-voorzitter Jaap van Praag had begrip voor de problemen van zijn vrolijke rechtsback en vroeg uiteindelijk slechts tweehonderdduizend gulden voor de geroutineerde verdediger. De Hongaarse manager van Schalke 04, Emil Ostereicher, sloeg meteen toe. Hij was groot geworden bij Honved en Real Madrid. Na de onderhandelingen in Hotel Maritim in Gelsenkirchen werd de transfer afgerond in Hilton Amsterdam. Het oogde destijds als de set van een low budget gangsterfilm. Suurbier liet zich begeleiden door de Haagse goudhandelaar Hans Kattenburg. Nadat hij zijn handtekening onder het contract had gezet, ontving hij van Ostereicher een diplomatenkoffer met zijn handgeld in cash.

Ik ben niet objectief. Ik heb Suurbier overal opgezocht en de gekste avonturen met hem beleefd in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Argentinië en Amerika. Je krijgt een zwak voor hem, je kunt nooit kwaad op hem worden, hij is goed voor iedereen, behalve voor zichzelf. Suurbier is een levensgenieter, een vrouwengek, hij kan niet met geld omgaan en het zal geen toeval zijn dat al zijn handeltjes mislukken.

Suurbier is echter ook een fantastisch mens, een loyale vriend. Ik heb hem nog nooit iets naars over iemand anders horen zeggen. Jaren geleden dachten een uitgever en een auteur een bestseller in huis te hebben. Wim Suurbier zou zijn levensverhaal vertellen. Het boek is nooit verschenen, omdat de hoofdpersoon weigerde vuile was buiten te hangen ten koste van anderen. Financieel was het voor hem heel aantrekkelijk met smeuïge verhalen te strooien, maar hij deed het niet.

Suurbier moet een vermogen hebben verdiend als voetballer. Dertien succesvolle jaren bij Ajax, in 1974 en 1978 speelde hij de WK-finale. Schalke 04 en FC Metz betaalden topsalarissen en hij kwam ook nog even uit voor Sparta en Seiko Hongkong. In Amerika stond hij onder contract bij Los Angeles Aztecs, San José Earthquakes en Tulsa Roughnecks.

Na een kleurrijke carrière nam hij totaal berooid afscheid. Even later vond ik hem in Hermosa Beach, een voorstad van Los Angeles. George Best exploiteerde in Palm Drive zijn café Besties, Suurbier overleefde daar voor 35 dollar per dag als barkeeper. Na zijn werk verdiende hij wat bij als chauffeur bij een bloemenimporteur, hij reinigde tapijten en was in te huren als tuinman.

Suurbier werkte dag en nacht, maar de mooie Anna uit New Mexico had hem achtergelaten met een schuld van vijftigduizend dollar. Hij woonde intussen bij de piepjonge Terri, een serveerster die van een carrière als filmster droomde en dat waarschijnlijk nog steeds doet.

Terug in Nederland probeerde hij de kost te verdienen als stoepier in Amsterdam en in de telecommunicatie in Düsseldorf. Hij belandde nog even in handen van de vermakelijke oplichter Peter van der Rijt en vond rust bij een vriendin in Rotterdam. In die periode zakte hij eens met René van der Gijp door. Op weg naar huis reed Suurbier in een politiefuik. Hij wilde niet opnieuw zijn rijbewijs kwijtraken en ging snel met Van der Gijp op de achterbank zitten. Toen de agent informeerde waar de chauffeur was, jokte Suurbier dat de Bob de benen had genomen toen hij de politie zag. Vervolgens werden de heren door een agent naar huis gereden.

Even later meldde René Meulensteen, jarenlang assistent van Wiel Coerver, zich op de redactie. Hij had als trainer een contract getekend in Qatar en zocht een assistent met status. Meulensteen en Suurbier vormden een perfect duo. Suurbier woonde gratis in een huis van de sjeik, reed in een Chevrolet Cavalier van de club en de dollars werden keurig op zijn bankrekening gestort. Toen Manchester United zijn baas contracteerde, moest Suurbier noodgedwongen terug naar Nederland.

Riemer van der Velde zag een ideale assistent van Foppe de Haan in hem, maar het verblijf bij SC Heerenveen werd geen succes. De Haan stoorde zich aan de dominante aanwezigheid van de ex-international die hij opgedrongen kreeg en het contract werd niet verlengd.

De buitenwereld heeft overigens een totaal verkeerd beeld van Suurbier. De losbol buiten het veld is een serieuze, degelijke prof zodra hij op het veld staat. Trainers zetten altijd hun vraagtekens bij zijn levenswandel, maar roemden vervolgens zijn instelling. In de jaren dat Cruijff voor de competitie met Barcelona in Drenthe neerstreek, ging ik altijd met Suurbier een paar dagen naar de provincie. Ik zie hem 's nachts nog op de bar van café Onder de Linden in Roden staan schreeuwen. Een paar uur later won hij als vijftiger de duurloop van alle topfitte Barcelona-vedetten.

Dankzij Cruijff kreeg hij een paar jaar geleden een baan in de technische staf bij Ajax Orlando in Florida. Die samenwerking bestaat niet meer, waardoor Suurbier opnieuw zonder baan zit. Vorige week belde hij. Hij klonk allerminst vrolijk of uitgelaten. De op 16 januari 1945 in Eindhoven geboren levenskunstenaar woont bij vrienden in Florida. Hij heeft geen werk, geen inkomsten en zijn visum loopt af. Hij moet Amerika verlaten.

Maar waar moet hij heen? De voetballerij, Ajax en de KNVB kunnen toch niet toestaan dat hij op 62-jarige leeftijd dakloos door Nederland zwerft? Wim Suurbier beschikt over een schat aan ervaring. Hij heeft een B-diploma, waardoor hij als assistent-trainer in het betaalde voetbal mag werken. Hij weet overal de weg, wat hem een uitstekend scout maakt. Het is wel heel wrang als deze karakteristieke persoonlijkheid, in een tijd dat blagen zich al financieel onafhankelijk voetballen, in de goot zou belanden.

Als het echt nodig is koop ik een ticket voor hem en ik heb ook een logeerkamer thuis, maar er moet een structurele oplossing komen. Wim Suurbier mag niet in handen vallen van welzijnwerkers. Hij verdient ook geen medelijden. Met zijn levenservaring in de wondere wereld van het topvoetbal is hij voor elke zichzelf respecterende club een aantrekkelijke werknemer.

Johan Derksen