Tata Martino als Bielsa-adept op z'n plaats in Camp Nou
De reden is misschien treurig, maar Gerardo Tata Martino lijkt op zijn plaats als trainer van Barcelona. Door zijn invloedrijke verleden bij Newell's Old Boys past hij in de traditie van de Catalaanse grootmacht.
Los van een korte tussenstop bij Tenerife in 1991 is Martino een onbekende in het Europese voetbal. Dat gaat ongetwijfeld veranderen als de vijftigjarige Argentijn bij Barcelona aantreedt als opvolger van Tito Vilanova, die vanwege zijn ziekte noodgedwongen terugtreedt.
Een garantie voor succes kan Martino niet worden genoemd. Zijn palmares als trainer is bescheiden met vier titels in Paraguay met Libertad en Cerro Porteño, en één kampioenschap met Newell's Old Boys in 2013. Als bondscoach van Paraguay slaagde Martino er evenmin in prijzen te pakken, behalve die van Zuid-Amerikaans coach van het jaar in 2007.
Ook tijdens zijn actieve loopbaan als speler heeft hij geen grote successen gevierd. Alleen met Newell's Old Boys kon hij vier titels aan zijn erelijst toevoegen. Toch is in zijn jaren bij de traditierijke Argentijnse club de basis gelegd voor zijn trainersloopbaan.
BielsismoMartino werkte bij Newell's Old Boys samen met Marcelo Bielsa, die vanaf 1980 zijn inmiddels veelgeprezen trainersfilosofie boetseerde bij de Argentijnse club in de jeugd en vanaf 1990 bij de hoofdmacht. Tata was als middenvelder het verlengstuk van de coach, zeg maar de Xavi van Newell's Old Boys van begin jaren negentig.
Bielsa werd later een veelgeprezen bondscoach van de Argentijnse nationale ploeg en was nadien ook als clubcoach in Europa (Spanje) actief bij de tweede club uit Barcelona (Espanyol) en meer recent bij het Baskische Athletic de Bilbao. Martino is zodoende opgegroeid in de traditie van Bielsismo, de filosofie van Bielsa. Ook tijdens zijn trainersloopbaan heeft de enkelvoudig international laten blijken aanhanger te zijn van deze stroming, waartoe ook Josep Guardiola wordt gerekend.
Bielsismo kan worden omschreven als een tactiek, waarbij de ploeg als collectief veel beweegt en de bal snel laat gaan en daarbij de tegenstander al vroeg onder druk zet. Martino hangt deze filosofie aan, al heeft hij laten zien dat hij daarbij minder dogmatisch is. Onder meer tijdens het WK in 2010 koos hij pragmatisch voor een meer defensieve benadering voor zijn Paraguayaanse ploeg.
Gezien de trainersfilosofie is de keuze van Barcelona voor de Argentijn minder vreemd dan die op het eerste gezicht lijkt. De Catalanen brengen het Bielsismo al jaren in de praktijk. Bovendien kan Martino rekenen op de steun van de belangrijkste man in Camp Nou. Zegen Hij heeft namelijk de zegen van Lionel Messi, die op twaalfjarige leeftijd de opleiding van Newell's Old Boys verruilde voor die van Barcelona. 'Ik ben een fan van Martino, hij is een geweldige tacticus. Hij laat de ploegen waar hij coach is altijd goed voetballen en iedereen heeft daar veel respect voor.'
De bewondering voor Martino heeft Messi niet van een vreemde. In de jaren negentig zal diens naam ongetwijfeld over de tafel zijn gegaan bij de familie Messi. Vader Jorge was in de jaren negentig onder de indruk van Tata, die bij de favoriete club van de Messi's de status van grootheid heeft.
Nu is het aan Martino die status ook bij Barcelona als trainer te benaderen als hij, zoals de verwachting is, voor twee jaar gaat tekenen bij de club van zijn landgenoot en reeds geruime tijd als beste speler ter wereld geldende Lionel Messi. (Lars Ulrich)