Taco Dibbits: 'Vernieuw door uit je keurslijf te komen'
‘De overeenkomst tussen kunst en voetbal is dat het door mensen wordt gemaakt en het geen direct nut heeft’, zegt Taco Dibbits (48), directeur van Rijksmuseum. ‘En toch, als we geen sport en kunst zouden hebben, zouden we geen mensen meer zijn. Dat zie je nu in Mosul of Raqqa, steden in Syrië waar afschuwelijke militaire rampen zich voordoen. Mensen blijven daar kunst maken en mensen blijven daar voetballen. Het maakt hun leven draaglijk, maar het is ook een uiting van wat ons van binnenuit zegt te doen. De homo ludens, de spelende mens, is al een oud begrip en essentieel in ons bestaan. Het verrijkt ons leven en maakt het tegelijkertijd zo onverbiddelijk zodra het spelelement overgaat in het competitie-element.’
‘Het competitie-element maakt dat we het spelelement en dus het plezier soms vergeten. Maar juist die basisbehoefte moeten we zien te behouden: het plezier beleven, het ervaren van vrijheid. Helaas is het door de enorme hoeveelheid geld die er omgaat in voetbal heel ingewikkeld om dat spelelement te behouden. In de hedendaagse kunst geldt dat ook. De beroemde schilder Mark Rothko wilde andere dingen gaan doen, maar zijn kunsthandelaar zei: “Nee, want dat verkoopt niet”. Op dat moment blokkeren de financiële belangen het spelelement waardoor vernieuwing wordt tegengehouden. En als er geen vernieuwing is, bloedt alles dood.’
Vernieuwing is essentieel voor de toekomst van zowel kunst als voetbal. 'Waarom vinden wij Cruijff allemaal zo’n enorme held? Omdat hij nieuwe elementen heeft geïntroduceerd die niemand kende. Kijk naar Max Verstappen nu. Hij zoekt continu de grens op. Aan de ene kant wordt iedereen boos omdat het zogezegd niet mag wat hij doet, maar aan de andere kant: hij brengt iets nieuws waardoor andere dingen kunnen ontstaan. Vernieuwingen ontstaan op het moment dat je iets doet wat een ander niet verwacht, maar ook wanneer je jezelf ontkooit. Uit dat keurslijf komen waarin je zit.’
