In naam van Oranje: Varkenoord verslaat De Toekomst

data-height="125" data-width="397" data-align="center" data-caption="" src="http://www.vi.nl/upload/dbac6988-f908-4b53-8815-f20665e63daa_image9178967668167380234.jpg" /> De term hofleverancier doet in eerste instantie denken aan een bekende grootgrutter. De buurtsuper om de hoek had vroeger zo'n kleurrijk schild boven de ingang hangen waaruit je moest afleiden dat het koninklijk huis daar ook een pak koffie haalde. Maar koningin Juliana of Beatrix zullen er nooit achter een winkelwagentje hebben gelopen.

In het voetbal is de hofleverancier de ploeg die de meeste internationals afstaat aan het Nederlands elftal. En dat is dit jaar verrassenderwijs Feyenoord. Nu zelfs met zeven spelers: Jordy Clasie, Daryl Janmaat, Joris Mathijsen, Bruno Martins Indi, Ruben Schaken, Tonny Trindade de Vilhena en Stefan de Vrij. Jean-Paul Boëtius, zit er nog niet eens bij, maar klopt wel op de deur van hotel Huis ter Duin. De Rotterdamse club is een bolwerk van talent geworden. Een kweekvijver waarin het ene pareltje na het andere bovendrijft.

Nu zijn cijfers altijd relatief. Want als je de aantallen relateert aan de opgeleide spelers worden Ajax en Feyenoord vertegenwoordigd door evenveel internationals, namelijk zeven. Daley Blind, Siem de Jong, Ricardo van Rhijn, Wesley Sneijder, Maarten Stekelenburg, Rafael van der Vaart en Kenneth Vermeer, namens Ajax. En Feyenoord door Clasie, Jonathan De Guzman, Martins Indi, Robin van Persie, Vilhena, De Vrij en Janmaat. PSV heeft geen enkel talent van De Herdgang bij de selectie, symptomatisch voor de doorstroming.

Tijdens het volledig mislukte EK van 2012 was PSV anders wél de hofleverancier met drie spelers. Twee jaar eerder gold dat voor Ajax met hetzelfde aantal op het WK in Zuid-Afrika. En daarna blijkt uit de clubnamen van toen het huidige verval. In Zwitserland en Oostenrijk (EK 2008) leverde Real Madrid de meeste spelers met Rafael van der Vaart, Wesley Sneijder, Ruud van Nistelrooy en Arjen Robben. In 2006 op het WK in Duitsland waren Ajax en AZ met ieder vijf internationals de hofleveranciers. In 2004 (EK Portugal) en 2000 (EK Nederland en België) zorgde Barcelona voor zes Nederlandse spelers.

Als je kijkt naar de meest recente talenten, heeft Feyenoord momenteel toch een voorsprong genomen op Ajax. Varkenoord steekt dus De Toekomst naar de kroon. Wat is er aan de hand met de zo bewierookte jeugdopleiding in Amsterdam Zuidoost, waar clubs tot in China een voorbeeld aan nemen?

Sinds de fluwelen revolutie is er sprake van een totaal andere aanpak op het prestigieuze complex van De Toekomst. Niet het resultaat, maar het individu staat voorop. Hoewel Ajax in 2011 nog met zo'n negen spelers uit de eigen kweekvijver landskampioen werd, en een jaar eerder de WK-finale aanving met vijf internationals die van oorsprong Ajacied waren, vindt goeroe Johan Cruijff dat de Amsterdamse club voetballers moet opleiden op Champions League-niveau.

Vooralsnog vertaalt deze aanpak zich echter in middenmootplaatsen van de jeugdploegen op de diverse ranglijsten. Terwijl diezelfde teams vroeger met vlag en wimpel kampioen werden. Al leek Ajax even het spoor bijster toen een groot deel van de tijd op De Toekomst werd gevuld met ravotten en judolessen.

De A1-junioren van Ajax verloren afgelopen zaterdag nog kansloos met 1-4 van SC Heerenveen/Emmen. 'De mentale weerbaarheid is laag in het team. We moeten leren omgaan met tegenslagen', oordeelde een ontgoochelde coach Fons Groenendijk over zijn ploeg die zevende staat in de Eredivisie. Ajax heeft tegenwoordig de zwaargewichten Hans Wijers en Leo van Wijk (ex-KLM-directeur) als toezichthouders. Uit een interview met Voetbal International in februari sprak nog niet zo bijster veel visie. De heren conformeerden zich braaf aan de 'uitgesproken ideeën' van Cruijff. Als je dat doet komt immers alles goed.

Wijers is een gewaardeerd bestuurder die volgende maand zelfs de troonwisseling in goede banen mag leiden. Maar hij liet Akzo Nobel als bestuursvoorzitter in 2012 na negen jaar achter met een verlies van 2,1 miljard. Nu zit de conjunctuur natuurlijk niet mee, en er moest even wat worden afgeschreven, maar het blijft toch een respectabel bedrag.

Wijers verdiende bij de grootste verfmaker ter wereld in 2010, inclusief bonussen, 3,8 miljoen euro. Toen Twan Huys vorig jaar in een tv-interview aan de D66-man vroeg of hij bereid was iets meer belasting te betalen, vond hij dat maar niks.

Wijers zegt in het vraaggesprek met VI verder dat hij de mooie jaarcijfers (winst 27 miljoen euro) van Ajax graag wil continueren. De hand blijft op de knip bij de rijkste club van Nederland. Aan spelers uit de goedkope sector, zoals Tobias Sana en Christian Poulsen, kunnen jeugdige voetballers zich niet optrekken. En dat zal ook doorwerken naar het Nederlands elftal. Talenten moeten zich kunnen spiegelen aan vedetten, zoals Frank Rijkaard in 1995 een jeugdig Ajax naar de Champions League-zege dirigeerde.

De held van Feyenoorder Vilhena zorgde toen tegen AC Milan met een puntertje voor het winnende doelpunt: Patrick Kluivert. Eigenlijk deed dat de spits, die nog steeds Oranjes topscorer aller tijden is, privé meer slecht dan goed. Op 9 september 1995 veroorzaakte de huidige assistent-bondscoach een verkeersongeluk waarbij schouwburgdirecteur Marten Putman om het leven kwam. Dat kon nog als een privé-affaire worden beschouwd. Maar Kluivert speelde op de dag van de begrafenis al weer met Ajax 2, terwijl zijn moeder koekjes uitdeelde op de tribune. Op 24 september viel hij in tijdens het Eredivisieduel met NAC, maakte het winnende doelpunt (0-1) en vierde dat tot afgrijzen van iedereen zeer uitbundig.

Toch mocht hij enkele dagen later van Van Gaal in de tweede helft van het Champions League-duel met Ferencváros opnieuw als invaller opdraven. Kluivert scoorde tien minuten na het betreden van het veld 1-2, Ajax won met 1-5. Het is dus niet zo vreemd dat Van Gaal ondanks een schorsing vanwege dreigend shirtje-trekken Jeremain Lens alsnog opriep voor de interlands tegen Estland en Roemenië.

Research: Felix Aerts en Willem van Beeren.

Alle gebruikte foto's op VI.nl zijn afkomstig van VI Images.