Rayan El Azrak (25) zag als jeugdspeler van Ajax een gouden toekomst voor zich. Inmiddels vindt hij zichzelf terug bij Shaanxi Union, op het tweede niveau van China. Anders dan hij had verwacht, maar tóch is hij blij waar hij nu staat. Hij heeft zich namelijk uit de duisternis weer naar het licht geknokt. ‘Ik had bepaalde gedachtes, waardoor ik bang werd voor mezelf.’
El Azrak verschijnt in beeld via een videogesprek. Hij zit op zijn hotelkamer op de dertiende verdieping in de Chinese stad Xi'an, waar dertien miljoen mensen wonen. Buiten torent de ene wolkenkrabber boven de ander uit. ‘Nee, ik had zelf ook nooit verwacht dat ik hier terecht zou komen’, lacht hij. ‘Ik werd bij Ajax als talent gezien en had destijds een totaal andere carrière voor ogen.’ Het is überhaupt al een klein wonder te noemen dat hij nog profvoetballer is én wekelijks wordt toegejuicht door duizenden uitzinnige Chinese fans.
'Ten Hag zag het echt in me zitten'
Het duurde niet lang voordat mensen door hadden dat El Azrak magische dingen kon met een bal. Hij was negen jaar toen Ajax hem oppikte bij de Amsterdamse amateurclub Zeeburgia. ‘Noa Lang en Justin Kluivert zijn nog altijd maatjes van me en ik zat verder in een team met Donyell Malen, Matthijs de Ligt en Ché Nunnely’, somt hij op. ‘Het was een gevaarlijke lichting, man.’ Hij kan een lachje niet onderdrukken: ‘We hebben echt heel veel teams tureluurs gespeeld.’
Waar een aantal van zijn generatiegenoten de route naar de Johan Cruijff Arena vond, maakte El Azrak de overstap naar de jeugdopleiding van FC Utrecht. ‘Ik hoopte dat daar mijn droom zou uitkomen.’ In zijn eerste jaar zat hij onder Erik ten Hag dicht tegen het eerste elftal aan. ‘Ten Hag zag het ook echt in me zitten’, vertelt de Amsterdammer. ‘Tijdens de training merkte ik wel dat hij met me bezig was en veel met me sprak. Hij zag wel een toekomst voor mij bij FC Utrecht.’ El Azrak stond daarna echter een half jaar buitenspel vanwege een blessure, en die zomer vertrok Ten Hag naar Ajax.
Depressie
Wat niemand ondertussen wist, El Azrak probeerde het zelf ook steeds te ontkennen, is dat het al tijden niet goed met hem ging. Hij speelde veel potjes voor Jong FC Utrecht in de Keuken Kampioen Divisie, voordat hij begin 2022 bij VVV-Venlo belandde. In eerste instantie dachten ze dat de nieuwe Diego Maradona De Koel was binnengestapt. Niet alleen vanwege zijn zwarte krullenbos, maar ook omdat hij in zijn eerste twee optredens goed was voor vier doelpunten en twee assists. ‘Dat was een klein wonder’, kijkt hij nu terug. ‘Ik weet niet hoe ik dat toen heb gedaan, want het ging écht niet goed met me.’
'Ik kwam niet veel buiten, sloot mezelf af en zat veel in het donker. Ik wilde het mijn familie en de mensen om me heen ook niet laten merken'
Van de buitenkant zagen toeschouwers een frivole speler, maar dat stond in groot contrast met zijn daadwerkelijke staat. ‘Ik kampte met een depressie, man’, vertelt hij. ‘Ik denk dat ik er wel tien jaar mee heb rondgelopen, maar ik kwam er nooit voor uit. Ik dacht altijd: Misschien wordt het ooit vanzelf weer beter.’ Inmiddels weet hij dat een depressie bijna nooit zo werkt. ‘Als je het niet aanpakt, ga je op de automatische piloot verder en kom je niet uit die cirkel. Dan komt er een moment dat je gewoon écht niet meer verder kan.’
Achteraf waren de signalen overduidelijk, maar lange tijd dacht de jonge voetballer het allemaal zelf te kunnen oplossen. ‘Ik kwam niet veel buiten, sloot mezelf af en zat veel in het donker. Ik wilde het mijn familie en de mensen om me heen ook niet laten merken.’ Ook op de club hield hij zijn mond. ‘Ze rekenden op mij en ik wilde ze niet teleurstellen. Ik wilde niet meteen over zoiets beginnen.’
