Geen Eredivisie-trainer wisselt zo vaak in zijn basisopstelling als Roger Schmidt. Die roulatiepolitiek van PSV wordt niet begrepen. Onderzoek naar het effect van weinig rustdagen tussen wedstrijden laat zien waarom Schmidt dat nodig vindt. Maar er zijn ook andere oplossingen denkbaar.
‘Ik ben ervan overtuigd dat als we met de andere spelers waren begonnen, we niet hadden gewonnen. Nu konden ze invallen en het verschil maken.’
Na de 3-1 overwinning op Vitesse kon Roger Schmidt beroep doen op het gelijk van de winnende trainer. Net als in november tegen Sparta Rotterdam pakte hij drie punten nadat zijn sterspelers in de tweede helft vanaf de bank gekomen waren. In andere wedstrijden haalde Schmidt zijn uitblinkers vooraf naar de kant, ook als de stand daar geen aanleiding toe gaf. De stelling van de PSV-trainer: mijn beste spelers zijn niet mijn beste spelers als hun tank niet helemaal vol is.
Die boude bewering vraagt om nader onderzoek over het effect dat veel wedstrijden afwerken met weinig rustdagen heeft op het lichaam van een voetballer.
De interessantste studie in dat kader is circa tien jaar geleden gedaan door de World Football Academy van Raymond Verheijen. Op basis van meer dan 27.000 wedstrijden tussen 2001/02 en 2010/11 kwamen daar heldere conclusies uit.
Na slechts twee rustdagen (bijvoorbeeld donderdag-zondag of woensdag-zaterdag) hebben voetbalploegen:
- Minder kans om te winnen (-40%)
- Meer tegendoelpunten in het laatste half uur (+75%)
- Minder doelpunten voor in laatste half uur (-70%)
Dat effect is sterker indien een elftal na slechts twee rustdagen een uitwedstrijd speelt. Bij drie of meer rustdagen doet dit effect zich niet voor. Spelen twee teams tegen elkaar die beide twee rustdagen gehad hebben, dan zijn de bezoekers in het nadeel.
Deze cijfers tonen objectief aan dat donderdag-zondag te kort is om volledig te herstellen. Wetenschappelijke studies onderstrepen dat gegeven. Zo luidt de conclusie van een officieel UEFA-onderzoek dat er meer spierblessures ontstaan bij een schema met minimale rust tussen wedstrijden. Dat is in lijn met een andere studie waaruit blijkt dat contactblessures niet toenemen bij een vol schema, maar het aantal spierblessures wél significant stijgt. De verklaring daarvoor is fysiek: metingen wijzen uit dat de spierschade van een wedstrijd bij voetballers na twee rustdagen nog niet volledig weg is. Dat zorgt ervoor dat spelers in de problemen komen wanneer ze meerdere sprints achter elkaar moeten trekken. Zoals ook de sprongkracht afneemt. Logischerwijs worden deze problemen groter als in korte tijd veel wedstrijden worden afgewerkt met te weinig rust om volledig te herstellen.
Dat zijn de feiten waarmee Schmidt moet dealen. In een wedstrijd zoals afgelopen zondag tegen Vitesse heeft PSV statistisch gezien veertig procent minder kans om te winnen. Zijn beste spelers kunnen niet volledig hersteld zijn en lopen een verhoogd risico op blessures. Frisse reserves opstellen heeft een ander nadeel: zij zijn kwalitatief vaak minder goed en de automatismen van de basisploeg gaan verloren. Dat is de realiteit van de PSV-trainer: kiezen tussen twee kwaden.
Schmidt staat daar niet alleen in. In januari stipte Erik ten Hag meerdere keren aan dat Ajax in het 'slechtste schema' zat. De Amsterdammers speelden hun topwedstrijden tegen Feyenoord, AZ (zowel beker als competitie) en PSV (beker) na een te korte rustperiode om volledig te herstellen. In januari was Ajax daarmee inderdaad het slechtste af. PSV had alleen voor het topduel met AZ (1-3 verlies) te weinig rust. AZ maakte dat net als Feyenoord voor geen enkele topwedstrijd mee.
Eredivisie-wedstrijden na slechts twee rustdagen
| Club | Duels |
|---|---|
| Ajax | 9 |
| AZ | 9 |
| Feyenoord | 9 |
| PSV | 15 |
Over het hele seizoen bezien heeft PSV in de Eredivisie echter de meeste hinder ondervonden van een vol schema. Liefst vijftien keer moesten de Eindhovenaren drie dagen na hun vorige duel alweer aantreden. Bij Ajax, AZ en Feyenoord gebeurde dat negen keer. Schmidt heeft in de Eredivisie dus veel vaker voor het roulatiedilemma gestaan dan zijn collega's.
Dat Schmidt rouleert, is dus verdedigbaar. Hoe hij dat doet, is voer voor discussie.
Wisselingen in basiself ten opzichte van vorig Eredivisie-duel
| TEAM | AANTAL |
|---|---|
| PSV | 71 |
| ADO Den Haag | 51 |
| Ajax | 51 |
| Feyenoord | 51 |
Van alle trainers in de Eredivisie voert Schmidt met afstand de meeste wisselingen door in zijn basisploeg. Gemiddeld zijn dat er drie per wedstrijd. Bovendien heeft de 53-jarige Duitser nu al 34 spelers ingezet. Hoewel die cijfers licht vertekend zijn door de corona-uitbraak in het najaar onderstreept dit dat Schmidt andere methodes kiest dan zijn collega's.
Resultaten zijn het beste antwoord op de vraag of die aanpak werkt. Op het eerste oog lijkt Schmidt daarmee het gelijk aan zijn zijde te hebben: PSV pakt gemiddeld meer punten in competitiewedstrijden na slechts twee rustdagen (2,20) dan na duels met meer ademruimte ertussen (2,13). Dat komt natuurlijk mede omdat de toppers in die tweede categorie vallen. Ajax, AZ en Feyenoord pakken allemaal méér punten na weinig rust. Toch hebben al deze topclubs punten laten liggen tegen opponenten uit het rechtterrijtje in een vol schema.
Resultaten topclubs in Eredivisie na twee rustdagen
Het lijkt erop dat je één of meerdere social media-scripts op VI.nl hebt uitgeschakeld. Daarom worden er geen social posts of liveblogs geladen. Wijzig hier je instellingen.
Ten Hag heeft nog het meeste succes gehad. Alleen vlak voor de winterstop heeft Ajax tegen Willem II punten laten liggen in een wedstrijd die drie dagen na de vorige volgde. In het topperschema van januari heeft de Ajax-trainer met uitzondering van het bekerduel met AZ steeds gekozen voor zijn sterkste opstelling, gevolgd door wisselingen in het laatste half uur wanneer de vermoeidheid toe begint te slaan. Het grootste voordeel voor Ten Hag is dat zijn selectie in de breedte sterker is dan die van Schmidt, waardoor hij tegen mindere ploegen makkelijker wijzigingen kan doorvoeren.
Voor Roger Schmidt bestaat de ideale oplossing niet. Met het volle speelschema van PSV moet hij vaker dan elke andere Eredivisie-trainer kiezen tussen twee kwaden. In vijftien wedstrijden heeft dat PSV nu al twaalf punten (twee keer verlies, drie keer gelijk) gekost. Zonder de remises na stevig wisselen tegen Heracles Almelo, SC Heerenveen en ADO Den Haag had Schmidt nu in punten gelijk met Ajax gestaan. Hem daarop aanvallen zonder de andere kant van de medaille (risico op blessures, kleinere kans op winnen met minder frisse spelers) te benoemen is alleen te makkelijk.
Gerelateerde artikelen
