Ronald Koeman is geweldig begonnen aan zijn dienstverband bij Barcelona met een klinkende 4-0 zege op Villarreal. Tactische analyse van het debuut van de voormalig bondscoach van Oranje.
Wanneer gesproken wordt over het verval van Barcelona, gaat het zelden over het vertrek van Pedro. Toch heeft hij in de gloriejaren onder Pep Guardiola een rol vervuld die de club daarna is gaan missen. Met name toen Lionel Messi en Luis Suárez op leeftijd raakten en Neymar koos voor een lucratieve transfer naar Paris Saint-Germain. Steeds meer kon Barcelona een buitenspeler gebruiken die deed wat Pedro deed. Daarom kwam de doorbraak van Ansu Fati als geroepen.
'Mijn taak is om naar de buitenkant te gaan en breedte te creëren', heeft Pedro tijdens zijn gloriedagen gezegd. 'Of voor diepte te zorgen tussen de centrale verdediger en back van de tegenstander. Ik moet de ruimtes snel benutten, samenwerking met de middenvelders en ervoor zorgen dat niemand tegen ons kan counteren.'
Kort samengevat kwam de rol van Pedro neer op het zorgen van breedte en diepte, waardoor de laatste lijn van de tegenstander zowel naar achteren gedrukt wordt als in de breedte opgerekt wordt. Dit zorgt voor variatie in het aanvalsspel en maakt het combineren voor zijn ploeggenoten makkelijker, omdat de ruimtes groter worden. Precies dat voegt Fati toe aan het Barcelona van Ronald Koeman.
Bij zijn officiële debuut in de dug-out van Barcelona stuurt Koeman zijn ploeg het veld in vanuit bovenstaande 4-2-3-1-formatie. Daarin is Antoine Griezmann op papier de rechtsbuiten, Lionel Messi de valse nummer 9, Philippe Coutinho de schaduwspits en Ansu Fati de linksbuiten. Door de aanwezigheid van Sergio Busquets en Frenkie de Jong als koppel voor de defensie kunnen vleugelverdedigers Sergi Roberto en Jordi Alba vaak naar voren trekken. Gerard Piqué en Clément Lenglet vormen het hart van de verdediging.
In de opbouw komt De Jong veelvuldig rechts of links naast zijn centrale verdedigers en neemt Busquets de positie daarvoor in, waardoor een 3+1-organisatie ontstaat. Tijdens de wedstrijd blijkt dat Barcelona hierin kan variëren. Soms is het bijvoorbeeld een van de backs die naast de centrale verdedigers komt, waardoor De Jong verder naar voren kan spelen.
Verdedigend probeert Barcelona direct na balverlies druk te zetten. Zodra dat niet lukt, komt het hele elftal terug rond de middenlijn vanuit een 4-2-3-1. Dat gebeurt door de ruime voorsprong na rust steeds vaker. Daarin nemen de aanvallers de positie in waarin ze staan op het moment dat de bal verloren werd. Dat betekent in bovenstaande situatie bijvoorbeeld dat Coutinho op rechts komt en Griezmann als nummer 10. Messi is verdedigend bijna in alle gevallen de diepe spits, waardoor hij niet meer achter opkomende backs hoeft aan te rennen.
Deze veldbezetting rendeert alleen als aan de voorwaarde voldaan wordt dat diepgegaan wordt zonder bal. Daarin is behalve Fati ook Griezmann heel erg belangrijk.
In bovenstaande situatie zijn er tijdens de opbouw liefst drie spelers die diepgaan zonder bal. Op rechts gebeurt dat met Griezmann, waardoor de laatste lijn wat naar achter gedwongen wordt. Dat geeft Alba precies de ruimte om zijn loopactie te timen en de ruimte op links te vinden. Daarna is Fati bijgesloten om de 1-0 tegen de touwen te schieten.
Het lijkt erop dat je één of meerdere social media-scripts op VI.nl hebt uitgeschakeld. Daarom worden er geen social posts of liveblogs geladen. Wijzig hier je instellingen.
Voor de 2-0 valt soortgelijke dynamiek te zien. Lenglet die linies over durft te slaan en aanvallers die loopacties maken in de diepte, waardoor de middenvelders opties hebben om weg te steken.
Het lijkt erop dat je één of meerdere social media-scripts op VI.nl hebt uitgeschakeld. Daarom worden er geen social posts of liveblogs geladen. Wijzig hier je instellingen.
Na een fraaie pass van Lenglet op Coutinho trekt Griezmann een gat door van de ene naar de andere tegenstander te sprinten. Dat geeft Fati de ruimte om op links vrij te komen en binnen te schieten. Dat Messi niet meer de pure snelheid heeft om dit soort loopacties te maken, is niet langer een probleem dankzij de jonge benen van Coutinho, Griezmann en Fati.
Na die 2-0 komt Barcelona helemaal los en is er steeds meer variatie te zien in het aanvalsspel. Mede door de voortdurende dreiging in de diepte valt Villarreal uit elkaar. Waar de aanvallers nog wel druk willen zetten, lopen de verdedigers steeds verder achteruit. Dat maakt het een feest voor Busquets en De Jong om door het midden te combineren.
Voor de 4-0 zien we De Jong en Busquets zichzelf zelfs aanvallend inschakelen. Na een omschakelmoment komt De Jong in bovenstaande situatie uit op de linkerflank om diepgang te bieden en is het Busquets die in de zestien een optie geeft. Pau Torres lijkt zo verrast door de aanwezigheid van de controlerende middenvelder dat hij de bal in zijn eigen doel werkt. Tussendoor heeft Fati nog een strafschop versierd waaruit Messi raak heeft geschoten.
Het lijkt erop dat je één of meerdere social media-scripts op VI.nl hebt uitgeschakeld. Daarom worden er geen social posts of liveblogs geladen. Wijzig hier je instellingen.
Hoe goed Luis Suárez ook gedebuteerd heeft voor Atlético Madrid: met hem was dit lastiger te bereiken geweest. Net als Messi moest hij defensief grotendeels ontlast worden, wat betekende dat de overige veldspelers enorme afstanden moesten overbruggen. Dat maakte het voor hen lastiger om de energie te houden om diep te gaan. Nog belangrijker: doordat Suárez en Messi allebei niet heel vaak meer voor diepte zorgden, was vaak slechts een aanvaller daarvoor verantwoordelijk. Of in het geval van een 4-4-2-formatie soms zelf geen enkele. Dat maakte het spel erg traag en voorspelbaar.
Nu Messi weer de valse 9 is, keert een deel van de dynamiek van het oude Barcelona terug. De Argentijn die tegenstanders naar zich toetrekt door uit te zakken naar het middenveld en anderen die de ruimtes benutten die daardoor vrijkomen. Suárez stond al in de spits. Griezmann en Fati komen vanuit beweging op die plek. Dat is veel lastiger te verdedigen.
Bovenstaand moment is daar een goed voorbeeld van. Messi is vanuit de spits uitgeweken naar rechts. Richting de door hem achtergelaten positie zijn met De Jong, Fati, Sergi Roberto en Coutinho vier verschillende spelers onderweg.
Griezmann is de vijfde man die bij het opzetten van de aanval nog naast Messi staat, maar wél degene is die vrijkomt in de zestien na een teruggetrokken voorzet van Alba. De linksachter is vlak daarvoor op klassieke wijze door Messi weggestuurd.
In essentie is deze dynamiek het grootste verschil tussen het Barcelona van Quique Setién en dat van Ronald Koeman. Bij Setién stonden de spelers er vaak al. Bij Koeman zijn ze continu onderweg. Dat maakt Barcelona direct een stuk lastiger te bespelen.
