Oktober 2017: Martens beste van de wereld, Oranje mist WK

01/10: politieke crisis in Catalonië raakt ook het voetbal
De politieke onrust in Catalonië houdt ook het voetbal in zijn greep. Op de dag van het referendum over de Catalaanse onafhankelijkheid, door de Spaanse regering verboden, speelt Barcelona een thuiswedstrijd tegen Las Palmas. Omdat de politie hard ingrijpt om te voorkomen dat mensen hun stem uitbrengen, weigert Barcelona aanvankelijk te spelen, uit sympathie voor de bevolking. Als de Spaanse bond met een puntenstraf dreigt, gaat het duel met Las Palmas toch door. In een leeg Camp Nou wint Barça met 3-0, Lionel Messi scoort twee keer.

Na afloop blijkt hoezeer de politieke crisis speelt bij sommige spelers van Barcelona. De tot tranen toe geroerde Gerard Piqué verklaart dat hij bereid is een stap terug te doen als international, als de Spaanse bond een probleem heeft met zijn gedachtegoed. 'Ik voel me vandaag meer Catalaan dan ooit tevoren.' Een ander boegbeeld van de club, Andrés Iniesta, tekent in oktober een contract voor het leven. En tot slot is er goed nieuws op het financiële vlak. Barcelona verwacht in 2021 de grens van één miljard euro omzet te doorbreken. Dit seizoen bedraagt die 897 miljoen.

10/10: Oranje mist WK ondanks afscheid in stijl Robben
Wat drie dagen eerder al duidelijk is, wordt op 10 oktober definitief: Nederland is er niet bij op het WK. Oranje moet in De Arena met zeven goals verschil winnen van Zweden om nog tweede te worden in Groep A, maar daar houdt vooraf niemand rekening meer mee. 'Je kunt je telraam wel thuislaten', zegt Arjen Robben, nadat het Nederlands elftal op het nippertje heeft gewonnen van Wit-Rusland (1-3) en daardoor het enorme verschil in doelsaldo met Zweden niet heeft gedicht. Dat verschil was al groot en wordt nog groter als het in Solna 8-0 wordt tegen Luxemburg.

Die uitslag zorgt voor ongeloof én berusting in het Nederlandse kamp; het WK is uit zicht. En dus staat het thuisduel met Zweden vooral in het teken van het afscheid van Robben. Hoewel hij het na afloop pas bekend maakt, zijn alle voortekenen al voor en tijdens de wedstrijd aanwezig. De 33-jarige aanvaller gooit alles in de strijd om het nog zo spannend mogelijk te maken, maar zijn twee doelpunten in de eerste helft blijken na rust niet de aanzet tot een miraculeuze monsterzege. En dus zit de interlandloopbaan van Robben er na 96 duels en 37 goals op.

11/10: Messi schiet Argentinië naar WK, Chili en VS ontbreken
Begin oktober dreigt niet alleen de nummer drie van het vorige WK (Nederland, red.), maar ook de verliezend finalist van 2014 kwalificatie voor de eindronde in Rusland mis te lopen. Argentinië staat voorafgaand aan de laatste speelronde in Zuid-Amerika zesde, maar plaatst zich met de hakken over de sloot voor het WK. Lionel Messi zorgt er met een hattrick tegen Ecuador (1-3) voor dat de hele voetbalnatie opgelucht ademhaalt. Chili is het kind van de rekening. De kampioen van Zuid-Amerika verliest met 3-0 van Brazilië en ziet Peru het ticket voor de play-offs pakken.

Die klap komt hard aan in Chili. Vele kilometers noordelijker is de teleurstelling minstens zo groot. De Verenigde Staten gaat de laatste ronde van de kwalificatiereeks van de CONCACAF-zone in als favoriet voor het derde en laatste rechtstreekse ticket, maar faalt. Op bezoek bij Trinidad & Tobago wordt het 2-1 voor de thuisploeg, waardoor Panama de derde plek grijpt en Honduras als nummer vier nog mag hopen op het WK via de play-offs (tegen Australië). Zo is de kampioen van Noord- en Midden-Amerika er voor het eerst sinds 1986 niet bij op een WK.

11/10: Hoek winnaar in strafschoppensoap met Lisse
Tweehonderd kilometer reizen voor enkel en alleen een strafschoppenserie: het is het slot van een heuse penaltysaga in de eerste ronde van het KNVB-bekertoernooi. Scheidsrechter Marc Nagtegaal laat Lisse en Hoek op 21 september strafschoppen nemen volgens het nieuwe ABBA-principe, maar dat is in strijd met de reglementen van de KNVB. De bond start al snel een onderzoek en beslist een paar dagen later dat de amateurclubs opnieuw strafschoppen moeten nemen. Lisse, de winnaar van het duel, stapt naar de rechter, maar die stelt de KNVB in het gelijk.

En dus stapt de selectie van Hoek op woensdag 11 oktober opnieuw in de bus voor de lange reis naar Lisse. Waar de eerste confrontatie op 20 september ruim twee uur duurt, is het pleit nu in zeven minuten beslecht. Doelman Jordi de Jonghe groeit in de strafschoppenserie, die dit keer onder leiding van arbiter Allard Lindhoudt staat, uit tot held van de Zeeuwse ploeg. Hij stopt de zevende penalty van Lisse. Regilio Vandepitte maakt het karwei daarna af voor de hoofdklasser, die twee weken later wordt uitgeschakeld door Heracles Almelo (3-1).

18/10: Hake maakt plaats voor Verbeek bij FC Twente
René Hake is de eerste trainer in de Eredivisie die het veld moet ruimen. FC Twente-manager Jan van Halst laat in september al doorschemeren dat de positie van Hake onder druk staat na de vierde nederlaag op rij. Twente wint in de weken erna van FC Utrecht (4-0) en Heracles Almelo (2-1), maar na de 3-1 nederlaag op bezoek bij Willem II is de maat vol. Aanvankelijk is er sprake van dat Hake, die het ontslag totaal niet ziet aankomen en het later vol onbegrip een 'overval zonder pistool' noemt, aanblijft in een andere functie. Gesprekken daarover lopen echter op niets uit.

Dan is al duidelijk dat Gertjan Verbeek zijn opvolger wordt. Verbeek zit sinds zijn ontslag in de zomer bij VfL Bochum zonder club, maar wil pas onderhandelen met Twente als de gesprekken met Hake zijn afgerond. Eind oktober is de aanstelling van Verbeek, die ook technisch manager wordt, rond. De duels met PSV (4-3), SC Heerenveen (0-4) en AZ (0-2) gaan verloren, maar na een spectaculair gelijkspel tegen Ajax (3-3) begin december heeft Twente de stijgende lijn te pakken. Er is ook kritiek op Verbeek, omdat hij gewoon op tv blijft verschijnen als analyticus.

22/10: Klassieker dieptepunt in dramatische maand Feyenoord
Als het niveau van De Klassieker de barometer is voor de toestand van het Nederlandse voetbal, is het einde van de vaderlandse voetbalcrisis nog lang niet in zicht. Feyenoord en Ajax maken er vooral in de eerste helft een potje van in De Kuip. De Amsterdammers winnen de bedroevend slechte topper met 1-4, mede dankzij drie assists van David Neres, en blijven zo in het spoor van koploper PSV (vijf punten meer). Voor de Rotterdammers is het de derde thuiswedstrijd op rij in de Eredivisie die géén zege oplevert, waardoor het gat met PSV al acht punten bedraagt.

De maand oktober begint nog zo hoopgevend voor regerend kampioen Feyenoord, met een overtuigende 0-4 zege op bezoek bij AZ, maar daarna is het wachten op de volgende competitiezege tot eind november (0-2 bij FC Groningen). Omdat Ajax en PSV hun wedstrijden in oktober wel gewoon winnen, hoe moeizaam het soms ook gaat, bedraagt de kloof tussen de koploper en de titelverdediger na tien speelronden al tien punten. Ook in de Champions League vergaat het Feyenoord niet best. Shakhtar Donetsk is twee keer te sterk. In De Kuip wordt het 1-2, in Oekraïne 3-1.

23/10: Koeman klaar voor Oranje na ontslag bij Everton
Ronald Koeman vergaat het in oktober nog slechter bij Everton. De Nederlandse manager pakt één punt, uit tegen Brighton & Hove Albion (1-1), en wordt na het 5-2 verlies tegen Arsenal aan de kant gezet door de clubleiding. Koeman is na de derde thuisnederlaag op rij zelf nog strijdbaar, maar voelt de bui al hangen. 'Je proeft en merkt het aan alles, hè', tekent VI in de week vóór zijn ontslag op. 'Ja, dit is wel een crisis, hoor. Ik ben ook niet gek, ik weet hoe het werkt. Zondag zit ik nog wel op de bank tegen Arsenal, maar als we de verliezen, weet ik niet wat er gaat gebeuren.'

Het voorgevoel van Koeman klopt. Everton gaat verder met tussenpaus David Unsworth, onder wie de ommekeer uitblijft. Die komt er pas eind november, nadat Sam Allardyce is teruggekeerd uit zijn pensioen. En ondertussen is Koeman de gedoodverfde favoriet om bondscoach te worden. Begin oktober veegt hij die suggestie nog van tafel, maar na zijn ontslag staat niets een aanstelling in Zeist meer in de weg. 'Het lijkt onvermijdelijk dat ik het een keer ga worden. Alleen: wanneer weet je nooit. Maar uiteindelijk zou Oranje een ideaal vervolg zijn van mijn carrière.'

23/10: Ronaldo wéér de beste, droomjaar Martens compleet
Cristiano Ronaldo is opnieuw de beste van de wereld. De 32-jarige Portugees troeft Lionel Messi en Neymar met overmacht af bij de FIFA-verkiezing, die voor het eerst over een seizoen in plaats van een kalenderjaar wordt gehouden. Daardoor prolongeert Ronaldo de SJaar-awardpeler van het  al in oktober, terwijl hij begin januari ook al werd verkozen tot The Best FIFA Men's Player. De UEFA Men's Player of the Year Award is in augustus ook een prooi voor de vedette van Real Madrid, die met De Koninklijke de landstitel en de Champions League in de wacht sleept.

Bij de vrouwen gaat de UEFA-award naar Lieke Martens. In oktober wordt ze in weer één adem genoemd met Ronaldo, dit keer als beste vrouwelijke voetballer ter wereld. Met ruim 21 procent van de stemmen troeft ze titelhouder Carli Lloyd (VS) af bij de FIFA-verkiezing. En dus is het droomjaar van Martens, na het winnen van het EK in eigen land en haar transfer naar Barcelona, compleet. 'Gewoon ongelooflijk', noemt ze de uitverkiezing. Ook bondscoach Sarina Wiegman valt in de prijzen; als beste vrouwelijke trainer ter wereld.

26/10: Sol wonderbaarlijk snel terug na tumoroperatie
Schokkend nieuws uit Tilburg. Willem II-spits Fran Sol moet een operatie ondergaan vanwege een tumor in een van zijn teelballen. Het zijn voor de 25-jarige Spanjaard de moeilijkste dagen van zijn leven, vertelt hij een maand later in een openhartige monoloog aan VI. Sol vreest voor het ergste scenario, maar kan een week later opgelucht ademhalen als de tumor toch goedaardig blijkt te zijn. En dus meldt de clubtopscorer van Willem II zich wonderbaarlijk snel weer op het trainingsveld. Medio november maakt hij zijn rentree tegen Sparta Rotterdam (2-2).

Het is niet alleen vanuit het menselijke aspect, maar ook in sportief opzicht een enorme opsteker voor Sol en Willem II. De geboren Madrileen heeft vóór zijn operatie al zes keer gescoord in de Eredivisie en voegt daar in december twee goals aan toe. Met vier treffers in het bekertoernooi heeft hij ook een belangrijk aandeel in de kwartfinaleplaats van de ploeg van Erwin van de Looi. De trainer van de Tricolores krijgt er in november een spits in vorm bij. Bartholomew Ogbeche is na een zware kruisbandblessure helemaal terug met acht goals in vijf competitieduels.

27/10: Hans Kraaij sr. overlijdt op 81-jarige leeftijd
Eind oktober neemt de voetbalwereld afscheid van Hans Kraaij sr., die op 81-jarige leeftijd zijn laatste adem uitblaast. Het overlijden van de oud-speler van DOS en Feyenoord en voormalig coach van onder meer Ajax, Feyenoord en PSV brengt een golf aan steunbetuigingen uit de voetbalwereld teweeg. Kraaij sr. won met zowel DOS als Feyenoord de landstitel en veroverde als trainer van AZ '67 de KNVB-beker. Toch zal hij in de herinneringen van veel voetballiefhebbers vooral voortleven als de eerste analyticus in het Nederlandse voetbal.

Zes dagen eerder heeft de voetbalwereld al afscheid genomen van een ander icoon. Nol Hendriks, jarenlang suikeroom van Roda JC Kerkrade, overlijdt op tachtigjarige leeftijd aan de gevolgen van een hersenbloeding. De Limburgse club reageert verslagen op het nieuws en bedankt Hendrix 'voor alles wat hij voor de club heeft gedaan, hetgeen niet in woorden is uit te drukken.' De clubman was jarenlang actief in verschillende rollen bij Roda: niet alleen als geldschieter die zelf spelers scoutte, ook als bestuurslid technische zaken en lid van de raad van de commissarissen.