Nederland voor de tiende keer naar Europees kampioenschap
Door het doelpuntloze gelijkspel op bezoek bij Noord-Ierland heeft het Nederlands elftal zich zaterdagavond verzekerd van deelname aan het EK 2020. Het is voor de tiende keer in de geschiedenis dat Oranje zal gaan deelnemen aan de continentale eindronde. De negen eerdere EK-avonturen leverden wisselend succes op.
Het EK voetbal werd voor het eerst georganiseerd in 1960, maar daar verscheen Oranje niet. Er deden slechts vier landen mee aan het eindtoernooi, maar omdat Nederland nog geen lid was van de UEFA, was deelname geen optie. In 1964 speelde Oranje wél in de kwalificatie, maar na van Zwitserland te hebben gewonnen, was Luxemburg in de tweede ronde te sterk. In 1968 had de kwalificatie een iets andere opzet: Nederland overleefde de groep met Hongarije, Oost-Duitsland en Denemarken niet.
Nadat ook de plaatsing voor het EK van 1972 mislukte (een poule met Joegoslavië, Oost-Duitsland en Luxemburg bleek een brug te ver) was het in 1976 wél raak. Twee jaar na de verloren WK-finale van 1974 waren de verwachtingen tijdens het eerste EK-optreden ooit hooggespannen, maar Oranje werd slechts derde van de vier deelnemende landen. In de halve finale werd verloren van Tsjecho-Slowakije, in de troostfinale werd Joegoslavië geklopt.
Ook in 1980 was Nederland van de partij. Nadat de ploeg van bondscoach Jan Zwartkruis - wederom direct na een verloren mondiale eindstrijd - zich op het nippertje had geplaatst, was de poulefase in Italië al het eindstation. Na duels met Griekenland (1-0 winst), West-Duitsland (3-2 nederlaag) en Tsjecho-Slowakije (1-1) kon Oranje naar huis. Ook de kwalificatie voor het volgende EK werd bepaald geen succes, ons land heeft daar een collectief trauma aan overgehouden. Nederland stond op de drempel van plaatsing, omdat het een veel beter doelsaldo had dan concurrent Spanje. Dat land won in de laatste kwalificatiewedstrijd echter op dubieuze wijze met 12-1 (precies genoeg) van Malta, waardoor Oranje het kind van de rekening werd.
De zoete wraak volgde vier jaar later, in 1988. Met Rinus Michels aan het roer begon Oranje die zomer aan een zegetocht door Duitsland. De openingswedstrijd werd weliswaar met 0-1 verloren van de Sovjet-Unie, maar na overwinningen op Engeland (3-1) en Ierland (zeer nipte 1-0, met dank aan Wim Kieft), was de knock-outfase een feit. In de halve finale was gastland West-Duitsland de tegenstander, door late goals van Marco van Basten en Ronald Koeman werd er met 1-2 gewonnen. In de finale in Hamburg volgde daarna de wraak op de Sovjet-Unie. Een rake kopbal van Ruud Gullit en een wondergoal van Van Basten betekenden een 2-0 zege én de Europese titel: de eerste en tot nu toe enige prijs in de geschiedenis van het Nederlands elftal.
De glorietocht van '88 markeerde bovendien het begin van een periode van 24 jaar (zeven EK's) waarin Oranje telkens van de partij was. In 1992 stootte Nederland in Zweden door naar de halve finale, waar de latere (zeer verrassende) Europees kampioen Denemarken na penalty's te sterk was. Ook Euro 1996 in Engeland werd een bijzonder tegenvallend toernooi. De poulefase werd nog wel overleefd, maar in de kwartfinale kreeg het penaltytrauma tegen Frankrijk een nieuw hoofdstuk. Bovendien was het een onrustig toernooi, aangezien Edgar Davids door bondscoach Guus Hiddink naar huis werd gestuurd.
Het EK 2000 begon als een waar voetbalfeest, aangezien Nederland het toernooi samen met België organiseerde, maar eindigde in wéér een strafschoppendrama. Oranje won in de poule van Tsjechië, Denemarken en Frankrijk en wervelde in de kwartfinale met 6-1 voorbij Joegoslavië, maar daarna was Italië te sterk. Het team van Frank Rijkaard verprutste in de reguliere speeltijd twee strafschoppen, waarna het ook in de beslissende reeks met drie missers fout liep.
Ook in de drie volgende toernooien kon Oranje het succes van 1988 nooit ervaren. In 2004 was Portugal het strijdtoneel, maar nadat de poulefase door Nederland maar ternauwernood werd overleefd en Zweden in de kwartfinale na strafschoppen (eindelijk!) werd geklopt, was het gastland in de halve finale te sterk. In 2008 speelde Nederland de drie groepswedstrijden in Bern, Zwitserland. Daar werden regerend wereldkampioen Italië én vice-wereldkampioen Frankrijk van het veld geblazen en werd het laatste groepsduel met Roemenië ook gewonnen (2-0). Daardoor was het Rusland van Hiddink de eerste tegenstander in de knock-outfase, Nederland verloor in de verlenging. Het EK 2012 in Polen en Oekraïne kwam Nederland niet door de poule met Portugal, Duitsland en Denemarken.
Het verhaal van het EK 2016 is bekend. Na het met een derde plaats behoorlijk succesvol verlopen WK 2014, nam good-old Hiddink het bondscoach-stokje over van Louis van Gaal. Dat werd een sof. Nederland begon met een 2-1 nederlaag bij Tsjechië en na slechts tien punten uit zes kwalificatieduels te hebben behaald werd Hiddink ontslagen. Danny Blind werd de nieuwe sterke man, maar na nederlagen tegen IJsland en Turkije, een nipte zege bij Kazachstan en een nieuwe dreun (2-3) thuis tegen Tsjechië was de vernedering compleet.
Vier jaar later ziet de wereld er totaal anders uit, al werd ook de kwalificatiereeks voor het WK 2018 een drama. Oranje swingt inmiddels weer, het aanzien en de sfeer zijn honderd procent verbeterd en het land juicht weer voor de nationale ploeg. In de zomer van 2020 kan de schande van de afgelopen twee (gemiste) eindtoernooien definitief worden weggepoetst. Het komende eindtoernooi wordt overigens door heel Europa afgewerkt, Nederland speelt drie wedstrijden in Amsterdam.
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login