Eindelijk is Van der Sar held van Oranje
'Het moest er een keer van komen.' Met tranen van geluk in zijn rood doorlopen ogen en een blijde glimlach rond zijn mond, vertelde een nog van de adrenaline hyperende Edwin van der Sar over zijn mooiste moment als doelman van het Nederlands elftal. Eindelijk is hij de ware held van Oranje tijdens een groot toernooi. En eindelijk won Nederland een strafschoppenserie tijdens een eindronde.
Voor aanvang van het EK vertelde hij in Voetbal International nog over zijn droom. 'Natuurlijk wil ik dolgraag die ene cruciale redding maken, of die beslissende penalty stoppen, waarna iedereen zich op mij stort. Daar droomt iedere speler van. Het is ook een van de redenen waarom ik nog steeds die ongelooflijke drive heb.' Zaterdag 26 juni beleefde Van der Sar zijn gewenste moment, toen hij de strafschop van Olof Mellberg keerde, en zichzelf en Oranje van een trauma verloste.
De penalty-ellende begon op 22 mei 1979 tijdens een jubileumwedstrijd in Bern vanwege het 75-jarig bestaan van de FIFA. Nederland en Argentinië vochten via strafschoppen uit wie dit ereduel zou winnen, en na tien penalty's van elk land verloor Oranje, ondanks dat Pim Doesburg twee strafschoppen keerde. Daarna volgden nederlagen tijdens de EK's van 1992, 1996 en 2000 en het WK van 1998.
Tijdens de toernooien van '96, '98 en 2000 stond Edwin van der Sar al onder de lat. Slechts één van de dertien penalty's kon de dunne Voorhouter keren, maar zijn save op de inzet van Paolo Maldini viel in het niets bij de missers van zijn landgenoten in die vreselijke halve finale tegen de Italianen. Dat duel tegen Italië was ook de laatste zet die Nederland nodig had om het elf-meter-schieten uit te roepen tot nationaal trauma. 
Niet alleen de penaltymissers kregen de schuld, ook Van der Sar moest het ontgelden. Het meest pijnlijk was de confrontatie met journalist/analist Hugo Borst, die de doelman tijdens een rechtstreeks tv-programma betichtte van onprofessionalisme. Gesteund door Gyuri Vergouw, schrijver van een boekje over penalty's, beval Borst bondscoach Dick Advocaat aan om Van der Sar te wisselen wanneer er weer eens strafschoppen moeten worden genomen. 'Het is natuurlijk duidelijk dat ik niet de grootste penaltykiller ben. Maar wie heeft de garantie dat het met een ander wel goed gaat?', probeerde Sar zich te verdedigen.
Deze voorgeschiedenis zal de victorie van de 33-jarige doelman alleen maar zoeter maken. 'Het moest er een keer van komen. Anders had ik mijn carrière aan de wilgen gehangen. Had ik die 88 interlands zo de deur uitgegooid! Maar ik had een goed gevoel. En ik zat er ook elke keer dicht bij en had pech met die strafschop van Ljungberg.'
De strafschoppenserie benadrukte nogmaals dat Van der Sar bezig is aan een sterk EK. Uitgezonderd die ene vrije trap van Torsten Frings valt de doelman van Fulham vooral op met geweldige reddingen, waarmee hij Oranje tegen Tsjechië, Letland en Zweden op de been hield. Toch is Van der Sar nog niet tevreden: 'We zijn er nog niet. Het is nog maar de halve finale. Het is nog steeds niks. Nu we dit hebben overwonnen, moeten we ook maar het toernooi winnen.'