Davids: 'Van Basten overschreed grens fatsoen'

Edgar Davids reageert in een open brief in VI op de keuzes van Marco van Basten.

Davids: 'Van Basten overschreed grens fatsoen'

'Onlangs vond Marco van Basten het nodig zich nogal schamper over mij uit te laten in een poging zijn vaak onnavolgbare beleidskeuzes te rechtvaardigen. Normaal gesproken vind ik het niet nodig te reageren op uitlatingen van de bondscoach, maar ik vind dat er in dit geval door hem een grens van goed fatsoen en respect is overschreden. Met zijn uitlatingen toont Van Basten namelijk een groot gebrek aan persoonlijke klasse vooral omdat dit niet een incident lijkt te zijn. In het verleden heeft hij zich ook over andere voetballers met een succesvolle internationale carrière nogal laatdunkend uitgelaten. Een bondscoach behoort zoiets niet te doen. Hoewel ik nogal wat redenen had om de keuzes van Marco van Basten te bekritiseren vond ik het niet netjes om dat publiekelijk te doen. Marco van Basten is de verantwoordelijke coach van het Nederlands elftal en ik heb zijn keuzes te respecteren. Ik heb mij dan ook nooit kritisch uitgelaten over zijn keuzes en zijn beleid, ook al had ik daar vaak reden toe. Nu echter de bondscoach het nodig acht om zijn soms vreemde keuzes ten koste van mij te moeten rechtvaardigen, word ik helaas gedwongen te reageren. Ik heb overigens bewust even gewacht met een reactie in de hoop alsnog een verklarend telefoontje van Van Basten te mogen ontvangen. Ik heb niets vernomen. Ik heb getraind onder de topcoaches Van Gaal, Hiddink, Capello, Lippi en Rijkaard. Ik heb deelgenomen aan vier grote internationale eindrondes, gespeeld in vier Champions League-finales en in de top van de drie grootste competities van de wereld. Ik denk daarom dat ik enigszins in staat ben de technische keuzes van Van Basten te vergelijken met die van andere coaches en wellicht ook persoonlijk te beoordelen. Ik heb dat voorafgaand aan het WK reeds gedaan in besloten kring – zoals dat hoort – en het is daarom geen achteraf gepraat. De keuzes die Van Basten heeft gemaakt lijken voor een groot gedeelte gebaseerd op romantiek en idealisme. Het ontbrak daarbij aan het nodige realisme. De manco’s van het Nederlands elftal tijdens het WK waren voor de bondscoach kennelijk een grote verrassing maar voor velen, zeker in het buitenland waar men zich geen zand in de ogen laat strooien door charme en persoonlijke sympathie, waren deze gebreken voorspelbaar. In het buitenland reageert men dan ook vol ongeloof dat Van Basten verrast is door de manier van spelen van het Nederlands elftal in het licht van zijn selectiebeleid voor het WK. Een WK mag niet gebruikt worden als een veredeld trainingskamp onder het mom van een zogenaamd leerproces omdat er op een EK over twee jaren gepresteerd zou moeten worden. Hoe kunnen de supporters en de media van een land dat derde staat op de FIFA-ranglijst deze onzin nou accepteren? Hoewel deze ranglijst niet alles zegt, betekent het wel dat Nederland behoort tot de absolute top van de wereld. Dit brengt automatisch met zich mee dat je maar met één doel deelneemt aan het WK en dat is wereldkampioen worden. Tijdens een WK is het voorzienbaar dat je spelers nodig hebt met specifieke kwaliteiten. Dat dergelijke spelers niet voor handen zouden zijn lijkt mij een gebrek aan inzicht. Op de vraag of ik niet een speler zou zijn met bepaalde kwaliteiten die nu ontbraken in de selectie antwoordde Van Basten dat ik een minder seizoen had gespeeld waarna hij op een nogal goedkope wijze ten koste van mij de lachers op zijn hand trachtte te krijgen. Ik denk overigens dat ik een goede eerste competitiehelft heb gespeeld en een wisselende tweede helft. Voor ervaren spelers met specifieke kwaliteiten die op het hoogste niveau acteren kijk je voor een eindtoernooi echter niet in de eerste plaats naar de vorm. Want wat is vorm? Je weet inmiddels waartoe dergelijke spelers in staat zijn – en dan betreft het niet, of juist niet, alleen de kwaliteiten op het technische vlak. Als ervaren coach begrijp je dat dergelijke spelers op een eindtoernooi zeker iets extra’s zullen willen neerzetten en een jong elftal een gevoel van overtuiging en zelfvertrouwen kunnen geven. De voorbeelden zijn ook nu te zien tijdens het WK. Ik vind het teleurstellend dat ik zoiets aan de bondscoach van het Nederlands elftal moet uitleggen. Noem mij verder een speler uit de selectie van het Nederlands elftal die een volledig seizoen goed heeft gespeeld. Ik heb een fase minder gespeeld in de competitie. Hetzelfde geldt voor alle spelers van het Nederlands elftal. Een aantal spelers, waaronder middenvelders, heeft zelfs ronduit een zwak of slecht seizoen gedraaid in de Nederlandse competitie die toch niet tot de allersterkste van Europa behoort. Dat wij opeens een gebrek aan kwaliteit zouden hebben is overigens een ander goedkoop excuus. Brazilië heeft de meeste kwaliteit maar gaat er in de kwartfinales uit. Duitsland heeft individueel gezien de minste kwaliteit maar was uiteindelijk toch een belangrijke kandidaat voor de wereldtitel. Dit komt niet in de minste plaats vanwege hun coach die niet in de dug out blijft zitten wachten totdat zijn charisma het elftal over een dood punt heen tilt en daarmee vergeet te coachen, de arbitrage te bespelen en als twaalfde man deel te nemen aan de wedstrijd. Kijk in dit opzicht maar eens naar Hiddink, Van Gaal, Capello, Scolari, Klinsmann, Ferguson, Wenger, Mourinho. Het ziet er misschien soms wat clownesk uit maar het is wel een belangrijk onderdeel van het coach ambt. In deze discussie lijkt het er namelijk op dat een gewonnen wedstrijd een ongelofelijke prestatie is door het gebrek aan kwaliteit van de spelers; winst is daarom vooral een verdienste van de coach. Als er wordt verloren ligt dat voor de hand want er is immers een gebrek aan kwalitatief goede spelers. De coach treft zo nooit enige blaam. In het huidige voetbal zijn echter de kwaliteitsverschillen tussen de selecties zeer gering en gaat het bij winst en verlies nog maar om zeer kleine details. Wedstrijden op het allerhoogste niveau worden daarom steeds vaker beslist door de kwaliteit op de bank en dan bedoel ik niet de reservespelers. Een jonge onervaren coach maakt onherroepelijk fouten en dat geeft ook niet. Het is echter vooral vervelend als die fouten vooraf door velen zijn voorzien maar op dat moment door de coach met nogal wat dedain en arrogantie zijn weggewimpeld. Daardoor zijn de keuzes achteraf voor de coach wat moeilijk te rechtvaardigen. Echter, toon ook dan je waardigheid, geef toe dat er fouten zijn gemaakt en speel vooral niet onder de gordel ter verdoezeling van die fouten. Ten slotte het volgende. Ik zou in een interview met het boulevardblad News of the World gezegd hebben het een schande te vinden dat het Nederlands elftal zo grof speelde tegen Portugal. Andere bladen suggereren dat ik mij kritisch zou hebben uitgelaten over het spel van het Nederlands elftal. Nou, ik geef zelden interviews en al helemaal niet aan dergelijke bladen. Overigens speelde het Nederlands elftal zeker niet te grof tegen Portugal, maar dat is een andere discussie.'

Edgar Davids

Bekijk hier al onze video's