Copa-feest barst los: Messi uit op wraak, Brazilië won altijd in eigen land

Gastland
Nadat Uruguay in 1916 en 1917 de eerste twee toernooien om de Copa América organiseerde, werd in 1919 het stokje voor het eerst overgedragen aan Brazilië. De Goddelijke Kanaries trakteerden het thuispubliek meteen op de eindzege. Een kunstje dat Brazilië daarna nog drie keer herhaalde. Steeds als de strijd om de Copa in Brazilië werd afgewerkt, stond de Seleçao met de beker in handen. Iets waar de hele natie ook dit jaar weer op rekent. In de nacht van vrijdag op zaterdag (02.30 uur) trapt gastland Brazilië het toernooi af tegen Bolivia. 

Uiteindelijk moet op 7 juli de finale gespeeld worden in het Estádio do Maracanã, een van de zes stadions waarin het Zuid-Amerikaanse landentoernooi wordt afgewerkt. Het Maracanã, waar Mario Götze namens Duitsland het winnende doelpunt maakte in de verlenging van de WK-finale van 2014 tegen Argentinië, is met een capaciteit van bijna 75 duizend het grootste van het zestal Copa-theaters. Verder wordt ook gespeeld in São Paulo (Éstadio do Morumbi en Arena Corinthians), Belo Horizonte (Estádio Mineirão), Porto Alegre (Arena do Grêmio) en Salvador (Itaipava Arena Fonte Nova), waar Oranje op het WK 2014 met 1-5 won van Spanje. In vier van de zes stadions werd ook tijdens het WK in 2014 gespeeld. In de Arena do Grêmio en het Estádio do Morumbi niet.

Favorieten
Hoewel de laatste drie edities steeds een ander land won, zijn Brazilië en Argentinië ook dit keer weer de twee favorieten voor de eindzege van de Copa América. Brazilië wordt, ook zonder de geblesseerde Neymar, als topfavoriet bestempeld door de bookmakers. Argentinië, waar Lionel Messi al stelde dat men geen al te hoge verwachtingen van Argentinië hoeft te hebben, is een goede tweede. Na Brazilië en Argentinië maken het Uruguay van Luis Suárez en Edinson Cavani (die in tien Copa-wedstrijden nog nooit scoorde, red.), het Colombia van Radamel Falcao en James Rodríguez en titelhouder Chili de topvijf compleet bij de bookmakers. Bij Chili zijn de verwachtingen echter niet hoog. De sterkhouders die de laatste twee edities op hun naam schreven, waren onder anderen doelman Claudio Bravo, Alexis Sánchez en Arturo Vidal. Eerstgenoemde is er niet meer bij, Sánchez is al tijden uit vorm en Vidal is met zijn 32 jaar ook de jongste niet meer.

Historie
Hoewel Brazilië en Argentinië bestempeld worden als topfavorieten voor de eindzege is geen van beide landen de recordhouder noch de titelhouder. De captains van Uruguay hielden de Copa América in totaal vijftien keer in de lucht. Zoals gezegd de eerste twee keren, in 1916 en 1917. Diego Lugano was de laatste Uruguayaanse captain die de Copa in de lucht stak: in 2011.

Argentinië snakt naar een nieuwe Copa-zege en daarmee een evenaring van het all-time record van Uruguay. La Albiceleste won het Zuid-Amerikaanse landentoernooi één keer minder dan Uruguay en verlangt al sinds 1993 naar een nieuwe eindzege. In vier van de laatste vijf edities (2004, 2007, 2015 én 2016) reikten de Argentijnen tot de finale, maar steeds werd nadien de zilveren medaille opgehaald. De vierde verloren finale in 2016 deed Messi zóveel pijn dat hij destijds voor het eerst aankondigde te stoppen bij de nationale ploeg. 'Dit is al mijn vierde verloren finale. Het is wat ik het liefst wilde, een prijs winnen met Argentinië. Helaas is het me niet gelukt. Het mocht niet zo zijn. Dit doet heel veel pijn. De nationale ploeg is kennelijk niets voor mij', zei hij destijds. Dit jaar is hij er echter gewoon weer bij.

Met Uruguay (2011) en Chili (2015 én 2016) als laatste winnaars wordt het echter ook voor Brazilië weer eens tijd. De Seleçao vierde in 2007 voor het laatst de Copa-winst door Argentinië in de finale met 3-0 te verslaan. 

Format
Omdat de CONMEBOL slechts tien landen telt, worden sinds 1993 steevast twee landen uit andere werelddelen uitgenodigd om zo drie groepen van vier landen te kunnen vormen. In 1989 en 1991 werd gespeeld in twee groepen van vijf landen en plaatsten de twee landen van elke groep zich voor een finaleronde. Voor 1991 werd er onder meer gespeeld in drie groepen van drie landen en kreeg de titelhouder een rechstreeks ticket naar de halve finales. Nog verder terug in de tijd heeft het toernooi nog talloze andere formats gekend.

Dit jaar zijn er met Qatar en Japan wederom twee landen van een ander continent uitgenodigd. Deze twee landen stonden tegenover elkaar in de finale van het toernooi om de Azië Cup. Daarin was Qatar met 3-1 te sterk. Eerder werden ook al eens Australië, Costa Rica, Haïti, Honduras, Jamaica, Mexico, Panama en de Verenigde Staten uitgenodigd. Qatar doet dit jaar voor het eerst mee en zal ook in 2020 acte de presence geven. Japan deed in 1999 al eens mee aan het bal der Zuid-Amerikaanse landen.

Spelers met een Nederlandse link
Voor wie de blessure van Neymar niet per se slecht uitkwam, is David Neres. De vleugelspeler van Ajax moest in het oefenduel met Qatar, waarin Neymar geblesseerd raakte aan zijn enkel, nog op de bank beginnen. In de volgende oefenwedstrijd tegen Honduras mocht Neres wél starten van bondscoach Tite. Het was zijn derde interland en tevens basisdebuut. Daar maakte Neres een feestje van, want mede dankzij een goal van de Ajacied won Brazilië met liefst 7-0. Nu hoopt hij ook op het toernooi om de Copa het plekje van Neymar in te mogen vullen.

Neres is echter niet de enige Eredivisie-speler die naar Brazilië is gereisd. Ook de door Feyenoord aan Willem II verhuurde Renato Tapia (Peru), PSV'er Gastón Pereiro (Uruguay) en Ajacied Nicolás Tagliafico (Argentinië) maken zich op voor de strijd om de Copa. Bij Japan ontbreekt FC Groningen-speler Ritsu Doan, maar behoren Ko Itakura (FC Groningen) en Yuta Nakayama (PEC Zwolle) wél tot de selectie.

Voormalig spelers uit de Eredivisie zijn er bovendien voldoende aanwezig: Nicolás Lodeiro behoort net als Pereiro en Suárez tot de selectie van Uruguay en ook Colombianen Davinson Sánchez (ex-Ajax) en Santiago Arias (ex-PSV) zijn van de partij. Bij Venezuela en Ecuador spelen respectievelijk Roberto Rosales (ex-FC Twente) en Renato Ibarra (ex-Vitesse) mee. Met Celso Ortiz (ex-AZ) en Roberto Fernández (ex-FC Utrecht) kent Paraguay twee voormalig Eredivisie-spelers. Neres heeft bij Brazilië gezelschap van Cássio Ramos, voormalig doelman van PSV en Sparta Rotterdam.

En dan nog dit...
Landen die de kwartfinale halen en het niet op penalty's aan willen laten komen, doen er goed aan om het duel binnen negentig minuten te beslissen. In de kwartfinale wordt er bij een gelijke stand na negentig minuten meteen overgegaan op strafschoppen. In de halve finales en de finale wordt wel gewoon een verlenging gespeeld als het duel niet binnen negentig minuten wordt beslist.

• Meer over

• Ecuador
• Venezuela
• Argentinië
• Paraguay
• Chili
• Japan
• Colombia
• Uruguay
• Peru
• Brazilië
• Qatar
• Bolivia
• Copa América 2019 Brazil