Feyenoord wacht een gigantische uitdaging. De bekerwinnaar moet een opvolger zien te vinden voor een trainer die in drie jaar tijd niet alleen prijzen pakte, maar de hele club een andere identiteit gaf. Arne Slot laat een mooie, maar tegelijk ook moeilijke erfenis achter. Waaraan moet de nieuwe coach voldoen? En wie komen er in aanmerking?
Stel dat Maurice Steijn vorig jaar niet naar Ajax was gegaan, dan had de trainer die momenteel zonder club zit, kans gemaakt Arne Slot op te volgen bij Feyenoord. Steijn stond er destijds als succesvol trainer van Sparta goed op in De Kuip en hoewel Ajax niet beter presteerde na zijn ontslag, is hij nu van de lijst. Goede coach, vinden ze nog steeds, maar er is te veel gebeurd.
Een jaar later staat Feyenoord nu écht voor de uitdaging. Arne Slot vertrekt definitief naar Liverpool. Dat de trainer vorig jaar al serieuze gesprekken voerde met Chelsea en op het laatste moment Tottenham Hotspur afzegde, zorgde ervoor dat Feyenoord in ieder geval in kaart kon brengen welke trainers mogelijk in aanmerking kunnen komen voor de baan in De Kuip, die op voorhand al lastig is, maar na het succesvolle tijdperk Slot helemaal een uitdaging wordt. The Impossible Job?
Waaraan moet de nieuwe trainer voldoen?
I: VISIE
In feite heeft Arne Slot het onmogelijke gepresteerd: hij wist Feyenoord daadwerkelijk te veranderen. De club die zijn speelstijl liet afhangen van wie er trainer was, heeft tegenwoordig een nieuwe identiteit. Sinds de komst van Slot staat Feyenoord voor aanvallend, avontuurlijk, dominant en vooral energiek voetbal.
Slot slaagde erin zijn visie over te brengen, niet alleen op de spelers, maar op de gehele club. Feyenoord had onder oud-technisch directeur Frank Arnesen al een aantal veranderingen in gang gezet, door met hulp van Sportsology de jeugdopleiding en scouting her in te richten. Ook rond het eerste elftal maakte Feyenoord een slag op het gebied van voeding, medisch en performance. Daarna nam Arnesen misschien wel een van de beste beslissingen in de recente historie van de club, door in te gaan op de tip dat Slot, toen trainer bij AZ, open stond voor de job in De Kuip.
De nieuwe trainer heeft vervolgens niets anders gedaan, dan op het veld te gaan staan om met zijn groep te werken. Zonder financiële mogelijkheden lukte het hem zijn visie snel over te brengen op de spelers die er waren. Vervolgens leidde het ene succes tot het andere en begon Feyenoord steeds beter te voetballen. De spelprincipes van Slot zaten zo ingeslepen, dat Feyenoord in staat bleek spelers voor steeds meer geld te verkopen en dat de aankopen snel wisten aan te pikken in de speelwijze en manier van werken. Elke speler van Feyenoord bewonderde de didactische kwaliteiten van Slot. Wat hij wilde, kon hij zo goed uitleggen, dat iedereen het begreep.
Slot is niet geboren met een visie. Die heeft hij ontwikkeld. Als speler wist hij al dat hij een goede trainer kon gaan worden. Hij verdiepte zich in het voetbal, volgde de ontwikkelingen op de voet en deelde wat hij zag met zijn voetbalvriend Marcel Keizer. Jan Everse en Henk ten Cate, propagandisten van het positiespel, waren zijn eerste leermeesters. Bij de teams van Marcelo Bielsa herkende hij het belang van energie en intensiteit, Pep Guardiola combineerde dat allemaal. Zo groeide Slot uit tot een trainer met een eigen visie, die hij onderweg altijd aanpaste aan de trends in het internationale voetbal.
De nieuwe trainer van Feyenoord zal een vergelijkbare visie als Slot moeten hebben. Dat is iets anders dan een kopie. Elke coach heeft zijn eigen stijl, maar Feyenoord wil wel voortborduren op de basis en kernwaarden die Arne Slot in drie jaar tijd in de club heeft gebracht.
II: PRESENCE & LEIDERSCHAP
Behalve een toptrainer, was Arne Slot een perfect uithangbord voor Feyenoord. Hij vertegenwoordigde de club nationaal én internationaal op een voorbeeldige manier. Slot is welbespraakt en nooit te beroerd zijn visie of beslissingen op een heldere manier uit te leggen.
Daarbij zag hij de media niet als een vijand, maar juist als een kans zijn boodschap goed voor het voetlicht te krijgen. Daarmee dwong hij een natuurlijke autoriteit af, iets wat voor een trainer van Feyenoord ook belangrijk is. Tijdens zijn eerste jaar schoof de clubleiding Slot naar voren om de belangrijkste geldschieters, verenigd in de Vrienden van Feyenoord, te enthousiasmeren voor het technische beleid, in de hoop dat ze de club financieel nog meer zouden gaan helpen. Dat was destijds nog nodig. Binnen een uur had Slot iedereen overtuigd.
Zo ging dat ook in gesprekken met potentiële nieuwe spelers. Feyenoords algemeen en technisch directeur Dennis te Kloese vertelde onlangs hoe hij iedere keer weer versteld stond van de manier waarop Slot nieuwe spelers overtuigde voor Feyenoord te kiezen. Daarbij gaat het ook om spelers die uiteindelijk niet kwamen, maar dat was dan een kwestie van geld, Feyenoord kon ze niet betalen. Volgens Te Kloese lukte het Slot iedere speler enthousiast te krijgen. Hierin ligt ook een belangrijke taak voor de nieuwe trainer van Feyenoord. De club heeft weliswaar meer geld te besteden, maar niet zo veel dat het geen concurrentie heeft. Sterker: nog steeds moet Feyenoord het hebben van een goed verhaal, waarbij niet alleen de resultaten en het Champions League-voetbal verleidelijk zijn, maar vooral de individuele ontwikkeling van spelers zelf.
III: STRESSBESTENDIG
De knapste prestatie van Arne Slot, is misschien wel dat hij bij Feyenoord nooit onder druk heeft gestaan. Liverpool krijgt dus een nieuwe trainer van wie het niet weet hoe hij reageert onder negatieve stress. Ook bij AZ wist Slot dat altijd te voorkomen, door goed te presteren, hoewel die club sowieso niet snel in paniek raakt. Zijn enige mindere fase was een serie gelijke spelen en een 4-0 voorsprong bij rust die AZ toen bij Sparta weggaf.
Wat Slot voor elkaar kreeg, lukt niet iedere trainer. Hij zadelt zijn opvolger bovendien op met zijn schaduw; zeker in het begin zal hij langs de meetlat van zijn voorganger worden gelegd. Daarbij presteerde Slot zo goed, dat de verwachting, die al hoog waren bij Feyenoord, nu helemaal groot zijn. Wie in 2022 de finale bereikt van de Conference League, in 2023 kampioen wordt, in 2024 de beker wint en twee jaar op rij Champions League-voetbal veiligstelt, neemt met heel veel minder niet snel genoegen. Van de nieuwe trainer van Feyenoord wordt niet alleen aantrekkelijk voetbal verwacht, hij zal dat moeten koppelen aan resultaat.
IV: JEUGD
Hoewel Feyenoord financieel een enorme inhaalslag heeft gemaakt onder Arne Slot met twee prima transferwindows en het bereiken van de Champions League, blijft jeugd nog steeds een speerpunt van de club. Talent vormt altijd de basis. Door de goede prestaties en het hoge niveau, is de lat ook op dat gebied hoger komen te liggen. De stap van de jeugd naar Feyenoord 1 is groter dan ooit, het feit dat de club ooit besloot niet in te stappen in de voetbalpiramide, laat zich nu voelen. De grote talenten hebben niet het podium van de Keuken Kampioen Divisie, zoals in mindere mate FC Utrecht, maar wel AZ en vooral Ajax daarvan wél wisten te profiteren. Feyenoord sloot een samenwerking met FC Dordrecht om dat gat te verkleinen.
Ook Slot had altijd oog voor jeugd. Hij liet spelers zoals Antoni Milambo, donderdag nog basisspeler tegen Go Ahead Eagles, en Leo Sauer niet alleen meetrainen, hij liet ze ook geregeld spelen. Deze twee jonge spelers gelden als potentiële basiskrachten voor de toekomst. Voor de uitstraling van Feyenoord en de academy, is het belangrijk dat de nieuwe coach jeugd kansen blijft geven. Bovendien is het voor Feyenoord ook nog steeds een verdienmodel, de beste manier om niet alleen, maar ook financieel verder te groeien: spelers opleiden, ontwikkelen, kansen geven, ervan profiteren en uiteindelijk door te verkopen.
WELKE TRAINERS KOMEN IN AANMERKING?
Welke trainers voldoen aan de voorwaarden om mogelijk Arne Slot op te volgen bij Feyenoord. De club heeft het liefste een Nederlandse coach, maar sluit een buitenlander zeker niet uit. De volgende negen trainers zouden in aanmerking kunnen komen voor de trainersjob in De Kuip:
