'Nooit meer rommelpotten en shooten'

Het was onlangs slechts een klein ANP-bericht in de kranten. Bob Janse (foto) was overleden, hij werd 88 jaar. De jongere voetballiefhebbers kenden hem niet eens meer, maar Janse deed al aan teambuilding voordat Louis van Gaal was geboren, hij speelde al amateurpsycholoog voordat Peter Bosz rapporten schreef, hij kon al als trainer naar het buitenland toen Rinus Michels nog in de spits speelde en hij was de uitvinder van de individuele trainingen, toen de trainer nog het eerste, het tweede elftal én de jeugd van een club onder zijn hoede had. Janse was een unieke persoonlijkheid in de voetbalwereld. Hij ontdekte als trainer van Xerxes in 1966 bij tegenstander Velox een, in zijn ogen, geweldige voetballer. Even later speelde Willem van Hanegem bij Xerxes, al zou hij nooit onder Janse trainen. Xerxes ging een fusie aan met DHC en Janse werd trainer van NAC.

'Nooit meer rommelpotten en shooten'

Zijn sportzaak in Rotterdam-Kralingen, op een steenworp afstand van Excelsior, was een zoete inval, waar bokser Bep van Klaveren en De Kromme tot de stamgasten behoorden. In 1975 schreef Kees Jansma een boek over Van Hanegem, die opvallend lovend was over Janse: 'Het meest persoonlijke contact heb ik gehad met een trainer onder wie ik nooit heb gespeeld. Dat is Bob Janse. Hij is eigenlijk mijn voetbalvader geworden. Als ik iets had, dan kon ik altijd bij hem terecht. Die man kent me door en door en er zijn er niet veel die dat kunnen zeggen. Hij laat me praten, heeft respect voor het vertrouwen dat ik in hem stel. Hij geeft me ook adviezen en ik heb ze vaak opgevolgd. En Janse heeft iets wat weinigen in de voetballerij hebben: humor. Je kan eindeloos lachen met die man en lachen helpt je over de problemen heen. Geen enkele trainer heeft zoveel invloed op mij gehad.' Pieter Johannes Janse werd op 5 maart 1920 geboren in Schiedam, waar zijn vader een sportzaak exploiteerde aan de Broervest. Op zestienjarige leeftijd debuteerde hij als rechtsbuiten in het eerste elftal van Hermes DVS. Later zou hij heel bescheiden zeggen dat hij die middag de geroutineerde ADO-linksback Herman Choufour alle hoeken van het veld liet zien. De kleine Bob was wel een groot talent, want hij veroverde een basisplaats, maar liep op Het Kasteel tijdens de uitwedstrijd tegen Sparta een ernstige knieblessure op. Dokter Meijs uit Den Haag vergiste zich echter en haalde de verkeerde meniscus uit het gewricht. Doordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak en de Duitsers hem naar Ahaus stuurden, kwam er niets van een tweede operatie, waardoor de voetbalcarrière van Janse op zijn negentiende alweer was afgelopen. Terug in Schiedam werd hij jeugdtrainer van Hermes DVS en op 24-jarige debuteerde hij als ongediplomeerde hoofdtrainer van een elftal met international Bram van der Tuyn, routinier Lou Borrani en diens zeven jaar oudere broer Dorus. In 1948 stapte Janse over naar Xerxes, waar Faas Wilkes de vedette was. Janse kon goed met vedetten omgaan. Wilkes hield niet van de groepstrainingen, die om half zeven 's avonds plaatshadden. Daarom trainde Janse dagelijks individueel met hem. Na een jaar tekende Wilkes een contract met Internazionale in Italië.

't Gooi in Hilversum was de volgende club van Janse. Dat was de vereniging van de destijds beroemde radiopersoonlijkheden. De ploeg trok zevenduizend toeschouwers bij thuiswedstrijden en presentator Jan de Troye, drummer Kees Kranenburg en trompettist Bertus Grijzen van The Ramblers sloegen nooit een duel over. International Rinus Schaap, die later als prof naar Toulouse in Frankrijk zou gaan, was de sterspeler. Omdat het heen en weer reizen naar Schiedam een probleem werd, regelde de clubleiding voor de coach een prachtige villa pal naast het sportpark. Aangezien het huis erg groot was, werd één kamer als bestuurskamer gebruikt, terwijl de voetballers regelmatig trainden in de tuin. In Hilversum raakte Janse bevriend met Barend Hoogeveen, de chauffeur van de koningin, en Piet Oosthout, die de paarden van het koninklijk huis verzorgde. Zo werd hij vaste gast op de personeelsfeesten bij koningin Juliana en prins Bernhard.

Na zes jaar keerde Janse terug naar Schiedam, maar hij werd trainer van Emma in Dordrecht. Precies op het verkeerde moment, want Wim van der Gijp ging naar Sparta en topscorer Cor van der Gijp tekende voor Feyenoord. Excelsior-voorzitter Henk Zon haalde Janse voor twaalfduizend gulden per jaar naar Kralingen, waar hij zes jaar zou blijven. Elk weekeinde reed hij met Zon langs alle kroegen in Rotterdam, om te kijken of er spelers doorzakten. Vooral spits Piet Slui had een reputatie op dat gebied. Janse keerde nog een jaar terug naar zijn jeugdliefde Hermes DVS, waar hij beroemde spelers trof als Jan Rijke, Hans Eijkenbroek, Ton Kemper en keeper Ton Thie. Na één seizoen kocht de Rotterdamse Volkswagen-dealer Piet Hoogenboom hem weg om bij Xerxes aan de slag te gaan. Janse beschikte er over een uitstekend elftal met onder anderen Nol Heijerman, Ab Fafié, Piet Kriesch en Eddy Treijtel. Via een advertentie in het Duitse voetbalblad Kicker kwam hij op het spoor van een in Griekenland spelende Joegoslaaf die tijdens een proeftraining een geweldige indruk maakte. Deze Lazar Radovic zou uitgroeien tot een van de beste spelers op de Nederlandse velden. Janse onderhandelde twee keer met Feyenoord, maar beide partijen werden het niet eens. Ook was hij ooit bijna de opvolger van George Kessler bij Sparta, maar dat ging uiteindelijk niet door, doordat Janse voorzitter Cor van Rijn had beledigd in een interview.

Malmö FF deed er alles aan Janse naar Zweden te halen, maar dat was voor een jongen uit Schiedam erg ver weg. Ook Sittardia klopte tevergeefs bij hem aan. Hij had naast zijn baan als trainer intussen een goed lopende sportzaak in Rotterdam en die weigerde hij op te geven voor een onzekere toekomst als oefenmeester.

In 1967 tekende hij een contract met NAC. De balvaardige Martin Snoeck ging met hem mee. In Breda heeft Janse zich nooit thuisgevoeld. Hij verstond de mensen niet en ergerde zich aan de elftalcommissie die wekelijks een briefje bij hem inleverde met de opstelling. NAC verloor de bekerfinale van Ajax, maar haalde wel Europees voetbal. In de tweede ronde van het toenmalige Europa Cup II-toernooi bleek Cardiff City te sterk. In die periode haalde Janse verzorger Bob Maaskant van Excelsior naar NAC. Later zou Maaskant als trainer de uitvinder van het roemruchte Avondje NAC worden. In zijn tweede Bredase seizoen kreeg Janse problemen met het bestuur en stapte hij op.

Ook bij FC Dordrecht had Janse het niet naar zijn zin, doordat hij geen toekomst in het elftal zag. Frans Struis, Hans Bentzon, Gerard Flaes, Ton Ruts en Gerrit de Keizer waren in zijn ogen redelijke voetballers, met de rest was geen eer te behalen. Daarom keerde hij als stroman terug naar Excelsior, waar Thijs Libregts als trainer debuteerde, maar híj had zijn diploma nog niet. Janse ergerde zich echter een ongeluk aan de eigenwijze Libregts, die niets van hem wilde aannemen. Daarom weigerde Janse zijn contract te verlengen en zette hij op 56-jarige leeftijd een punt achter zijn trainerscarrière.

Daar zou hij overigens erg veel spijt van krijgen. Janse realiseerde zich dat het een emotionele beslissing was geweest. Hij had te rigoureus afstand genomen van een wereld waarin hij zich thuisvoelde. De Schiedammer was overal razend populair bij de spelers en Faas Wilkes kreeg altijd een speciale behandeling. Voor een wedstrijd ging Janse altijd in een goed restaurant een biefstuk eten met Wilkes en dronk de stervoetballer een glas goede wijn om optimaal te kunnen presteren. Na afloop van het duel leverde Janse zijn troetelspeler meestal dronken thuis af, want dan werd Wilkes ondeugend. Zo zullen de spelers van Xerxes nooit vergeten dat de vedette een grote ijstaart in het gezicht van sponsor Hoogenboom gooide. Ook de wedstrijdbesprekingen van Janse waren befaamd. Hoewel hij zich de laatste jaren niet meer liet zien in stadions, spreken ex-pupillen van hem nog met liefde over de humoristische conferences van de kleurrijke trainer Bob Janse. Als een speler tijdens zo'n bespreking een vraag stelde, reageerde de trainer altijd met dezelfde kreet: 'Niet moeilijk lullen. Gewoon rommelpotten en shooten.'

Bekijk hier al onze video's