Het wanbeleid van Arie van Os en Michael van Praag

data-height="138" data-width="120" data-align="clear" data-caption="" src="http://www.vi.nl/upload/e856655e-59d8-418a-bc84-3c34fbe73b29_image1056027341326788630.jpg" /> Ajax sloot de twee voorgaande jaren af met een verlies en ook dit jaar zal weer verliesgevend zijn. De beleidsbepalers draaien elk dubbeltje om voordat ze het uitgeven. Toen Frank Rijkaard in 1993 terugkeerde uit Milaan werd hij de bestbetaalde speler uit de clubhistorie. Nu wil Ajax het contract van rechterspits Andy van der Meyde verlengen, maar de onderhandelingen verlopen moeizaam. De club kan zich niet meer permitteren alle verlangens van spelers en zaakwaarnemers te honoreren. Ajax moet de organisatie zelfs inkrimpen. Banen die door natuurlijk verloop vrijkomen, worden niet opnieuw ingevuld. De club kijkt kritisch naar de begrotingen van de bladen Ajax Life en Ajax Magazine en de beleidsbepalers vragen zich af of het zinvol is verder te gaan met de voetbalscholen in Ghana en Zuid-Afrika. Een sanering is noodzakelijk, ook de spelerssalarissen moeten omlaag. Ajax beschikt over voldoende contractspelers om ieder weekeinde vijf verschillende elftallen in het veld te brengen. De meeste spelers die zelden in actie komen of zelfs structureel op de tribune zitten, strijken wel een jaarsalaris op dat varieert van vijfhonderdduizend tot een miljoen euro per jaar. Zlatan Ibrahimovic en Ahmed Hossam verdienen zelfs aanmerkelijk meer. Daarom is trainer Ronald Koeman zo pissig over de mentaliteit van zijn twee pupillen, die hij vorige week tot de orde riep.

De financiële situatie van Ajax is niet verrassend, want algemeen directeur Arie van Eijden liep er al op vooruit tijdens zijn nieuwjaarsspeech. ?De UEFA moet zich duidelijk uitspreken over de problematiek van de grote clubs in de kleine landen. Het financiële verschil tussen de grote clubs in de grote voetballanden en bijvoorbeeld de Nederlandse topclubs wordt absoluut steeds groter. Het zou daarom ook goed zijn als de clubs die zich hebben beziggehouden met een te vormen Euro League zich zouden omvormen tot een belangengroep van grote clubs in kleine voetballanden. Want voetbal is en blijft voorlopig local business, waardoor automatisch de nationale competitie als basis van groot belang zal blijven. Ajax zal dus in het belang van de ontwikkeling van het Nederlandse voetbal loyaal blijven meewerken aan bijvoorbeeld de Eredivisie NV. Onze collega-clubs zullen zich echter moeten realiseren dat de waarde van onze nationale competities voor een groot deel, zo niet voor het grootste deel, is opgebouwd uit de prestaties van een aantal topclubs. Men mag dus niet zo blijven doorgaan met het idee dat eigenlijk iedereen hetzelfde vanuit deze competities zou moeten krijgen. Geef de topclubs daarom de ruimte, ook financieel, om zich blijvend te kunnen manifesteren, ook internationaal.?

?Als Ajax zijn we altijd sterk geweest in opleiden. Opleiden en nog eens opleiden. Alleen dan zullen wij overleven en aansluiting krijgen bij de Europese top. We hebben als Ajax financieel een aantal magere jaren achter de rug. Ook dit seizoen zullen wij nog niet het beoogde break even exploitatieresultaat realiseren. Er wordt kritisch naar arbeidsplaatsen gekeken en we zijn druk bezig het aantal contractspelers terug te brengen. Als we thans geen maatregelen treffen om efficiënter met onze mensen en middelen om te gaan, dan kunnen wij daar over een paar jaar behoorlijk wat last van krijgen.?

De situatie waarin Ajax verkeert is bepaald niet eervol voor de intussen vertrokken penningmeester Arie van Os en voorzitter Michael van Praag die aan zijn laatste jaar bezig is. Van Os en Van Praag zijn gespleten persoonlijkheden. Ze zijn doorgaans heel charmant, gastvrij en representatief. Maar zodra ze hun zin niet krijgen, worden ze nors en ietwat vals. Eind jaren tachtig namen ze de leiding over bij Ajax om puin te ruimen, nadat de FIOD er een zwartgeldcircuit had blootgelegd. Van Os was toen al financieel onafhankelijk. In 1958 was hij als loopjongen begonnen op de Amsterdamse beurs. Samen met zijn compagnon Hans Kroon maakte hij van het hoekmansbedrijf Van der Moolen een instituut. In 1987, op vijftigjarige leeftijd, trok hij zich terug en stortte Van Os zich volledig op zijn nieuwe hobby Ajax. Om portokosten uit te sparen liet hij de nieuwjaarskaarten in Amsterdam per fiets bezorgen. Dezelfde, uit de Kanaalstraat in de Kinkerbuurt afkomstige ex-penningmeester lette weliswaar op de kleintjes, maar smeet op onverantwoorde wijze met geld door uit de losse pols trainers te contracteren en weg te sturen. Deze passanten mochten zich allemaal uitleven op de transfermarkt, waardoor er een onthutsende vorm van kapitaalvernietiging ontstond, met alle gevolgen van dien.

Nadat Louis van Gaal in 1991 Leo Beenhakker opvolgde, stuurde de nieuwe trainer veel aankopen van zijn voorganger weg en haalde hij de door Beenhakker afgedankte Ronald de Boer terug van FC Twente, wat overigens een meesterzet was. Na Van Gaal mocht Morten Olsen fors inversteren. Toen het even tegenzat werd Jan Wouters vanuit de eigen organisatie naar voren geschoven. Ook hij mocht zijn elftal samenstellen. Na zijn ontslag zag Co Adriaanse weer niets in veel aankopen van Wouters en ook hij kreeg de ruimte om spelers aan te trekken. Ronald Koeman heeft intussen voor rust gezorgd in De Arena, maar door het wanbeleid van Van Os en Van Praag beschikt de club over meer dan vijftig peperdure spelers, van wie er wekelijks slechts zestien een rol van betekenis spelen. De beleidsbepalers Van Os en Van Praag hebben de passanten Olsen, Wouters en Adriaanse de ruimte geboden om een eigen winkel te exploiteren binnen Ajax. Maar dat is voor de heren geen reden de voetballerij de rug toe te keren. Michael van Praag bedelt zelfs op gênante wijze om een baan in de scheidsrechtercommissie. Arie van Os kan zijn dagen vullen in het landelijke Nederhorst den Berg bij de visclub De Meerhoek, uitsluitend voor effectenhandelaren, maar hij is lid van de raad van toezicht, het hoogste orgaan in Zeist. In die functie controleert hij het beleid van directeur betaald voetbal Henk Kesler, terwijl hij in Amsterdam een spoor van vernieling achterliet.