Het 'Makaay-syndroom' ligt op de loer voor fenomeen Bas Dost
Bas Dost en het Nederlands elftal, het is vooralsnog geen gelukkige combinatie. Bij zijn club Sporting Lissabon is de spits een fenomeen, maar bij Oranje wil het maar niet lukken en ligt het Roy Makaay-syndroom op de loer.
De 28-jarige Dost is een laatbloeier. Pas in het seizoen 2011/12 vestigde de spits écht zijn naam door in 34 competitiewedstrijden 32 keer raak te schieten voor SC Heerenveen. Hij verdiende een transfer naar VfL Wolfsburg en op 28 maart 2015, op 25-jarige leeftijd, gunde Guus Hiddink de boomlange spits zijn debuut in het Nederlands elftal, als invaller tegen Turkije.
Inmiddels zijn we precies drie jaar en één dag verder en is Dost in Oranje nog altijd geen schim van de doelpuntenmachine die hij is sinds hij in de zomer van 2016 neerstreek in Lissabon. Pas één keer liet Dost het net als international bollen, op 13 november 2015 in de oefeninterland tegen Wales. Drie keer was hij de aangever bij een Nederlands doelpunt.
Dost heeft bij Oranje verdeeld over achttien interlands 671 minuten gespeeld, met één doelpunt als resultaat. Ter vergelijking: in de Portugese competitie heeft de Deventenaar dit seizoen gemiddeld slechts 85 minuten nodig om te scoren. De nieuwe bondscoach Ronald Koeman ziet het zitten in Dost, probeerde hem vorig jaar zomer nog naar Everton te halen en liet hem zelfs starten in zijn debuutwedstrijd tegen Engeland.
Het resultaat? Een onzichtbare Dost. De spits werd niet of nauwelijks bereikt vanuit het middenveld en vanaf de flanken. Zijn enige wapenfeit was een kopbal uit een hoekschop. De bal vloog hoog over het Engelse doel. In de 66ste minuut besloot Koeman Dost maar uit zijn lijden te verlossen. Een paar dagen later bleef de goalgetter negentig minuten lang op de bank tegen Portugal. Oranje won, Dost verbeet zich en lijkt onder Koeman nu al veroordeeld tot een rol als pinchhitter.
Makaay
Een fenomeen bij je club, ondergewaardeerd of misbruikt in Oranje. Het is geen zeldzaamheid. Vraag het Roy Makaay, de huidige spitsentrainer van Feyenoord. De 43-jarige Wijchenaar was net als Dost een laatbloeier, maar kende uiteindelijk een prachtige carrière en werd topscorer in Spanje en Duitsland. Das Phantom, klonk het liefkozend tijdens zijn indrukwekkende periode bij Bayern München.
Het Spook. In Duitsland werd Makaay zo genoemd omdat hij een wedstrijd lang onzichtbaar kon zijn, maar toch altijd weer een balletje binnenprikte. De bijnaam kreeg bij Oranje een compleet andere dimensie. Net als Dost stond Makaay na achttien interlands ook pas op één doelpunt. Uiteindelijk stokte de teller bij 43 interlands. Het resultaat? Een schrale zes treffers. Het contrast met zijn clubprestaties was groot, wringen deed het altijd.
Net als Makaay is ook Dost een spits die afhankelijk is van aanvoer. Steekpasses vanuit het middenveld, scherpe lage of hoge voorzetten vanaf de flank. Geef ze op maat en het is raak bij de twee spitsen. Daar staat tegenover dat Dost, net als Makaay vroeger, geen speler is die drie verdedigers passeert en zijn eigen kans creëert. Ondanks zijn lengte is Dost ook niet het ideale aanspeelpunt. Hij is een doelpuntenmaker pur sang, volledig afhankelijk van zijn medespelers.
Bij Sporting hebben ze het spel op Dost afgestemd. De middenvelders zoeken hem, de buitenspelers hebben als enige opdracht om de bal voor te slingeren naar de 1,96 meter lange Nederlander. Bij Oranje moest Dost het recent tegen Engeland doen met Georginio Wijnaldum en Kevin Strootman. Middenvelders met loopvermogen, maar niet vaak met een splijtende pass. Op de flanken stonden Quincy Promes en Memphis Depay, spelers die altijd naar binnen snijden op zoek naar het schot. Een voorzet behoort zelden tot het repertoire.
En dus speelde Dost een kansloze wedstrijd tegen Engeland, alweer. De redenen daarvoor zijn duidelijk en kent iedereen. Een 'Roy Makaay-scenario' lijkt onafwendbaar. Dost wordt in Portugal op handen gedragen en dat zal niet veranderen. Dost is in Oranje veroordeeld tot een wat ondankbare bijrol en ook dat dreigt niet te veranderen. Das Phantom, op alle manieren.
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login