Hervormd Celtic komt in Europa League nog niet uit de verf
Donderdag vecht Ajax in Glasgow voor zijn laatste kans op overwintering in de Europa League. Voor opponent Celtic staat hetzelfde op het spel. VI analyseerde de kampioen van Schotland.
Ødegaard
Ronny Deila is de manager die de ontsnapping van Celtic, dat slechts twee punten verzamelde in de eerste twee Europa League-duels, mogelijk moet gaan maken. De veertigjarige trainer werd in de zomer van 2014 aangesteld als opvolger van Neil Lennon. Deila had naam gemaakt in zijn thuisland Noorwegen, waar hij Strømsgodset in 2013 naar de eerste landstitel in 43 jaar leidde.
Het kampioenschap was het resultaat van een proces dat in 2008 was ingezet met de aanstelling van Deila. De ex-verdediger werd op 33-jarige leeftijd voor de leeuwen geworpen en stelde de clubleiding niet teleur. Hij gaf veel jonge spelers de kans en implementeerde een aanvallende speelstijl. Behalve de titel leverde deze filosofie Strømsgodset ook de Noorse beker (2010) op. Een van de spelers die Deila liet debuteren was de toen vijftienjarige Martin Ødegaard, die inmiddels bij Real Madrid is beland.
Verzorgd
Bij Celtic gaat Deila op een soortgelijke manier te werk als bij Strømsgodset. Zo liet hij dit seizoen de talenten Kieran Tierney (18) en Joseph Thomson (18) voorzichtig aan het grote werk ruiken. Daarnaast heeft Deilta tactisch andere accenten gelegd dan zijn voorganger Lennon. Waar Lennon zijn elftal wat verder terug liet zakken en in balbezit een vrij directe speelstijl hanteerde, probeert Deila verzorgd voetbal te spelen met Celtic. In thuiswedstrijden wordt dat steevast gecombineerd met fanatieke pressing, maar in uitduels wordt daar wel eens vanaf geweken.
Na een stroeve start van zijn dienstverband heeft Deila in Schotland zijn zaakjes prima voor elkaar. Op de 4-2-3-1-formatie van Celtic heeft in de competitie eigenlijk niemand een antwoord. De viermansdefensie van de kampioen wordt namelijk beschermd door twee ervaren verdedigende middenvelders, die de taak hebben om te bepalen wanneer er druk gezet kan worden. In het centrum staan bovendien twee boomlange mandekkers, waardoor het gevaar door de lucht ook bijna volledig geëlimineerd wordt. Het resultaat was dat Celtic afgelopen seizoen in 38 competitieduels slechts zeventien tegentreffers incasseerde.
In balbezit genieten de drie aanvallende middenvelders van Celtic bijna volledige vrijheid. De buitenspelers komen veelvuldig naar binnen om zich aan te bieden tussen de linies. Wanneer zij deze loopactie maken, komen de backs ver op om in de breedte aanspeelbaar te worden. Het is dan aan het blok van vier (de twee controleurs en de twee centrale verdedigers) om te bepalen of de bal door de as of over de vleugels gespeeld moet worden. Celtic creëert op deze manier veel kansen via voorzetten van de flank, terwijl spits Leigh Griffiths (foto boven) profiteert van de beweging achter hem. Hij loert constant op de ruimte achter de defensie van de tegenstander en kan zich goed positioneren in het strafschopgebied, waardoor hij het leeuwendeel van de treffers van Celtic voor zijn rekening neemt.
Problemen
Toch loopt het dit seizoen alles behalve op rolletjes bij Celtic. Zonder de bedreiging van de eeuwige rivaal Glasgow Rangers heeft de ploeg in eigen land weliswaar van niemand wat te duchten, maar de 0-0 tegen Kilmarnock van afgelopen zaterdag onderstreept dat Celtic nog niet zo oppermachtig is als in de vorige twee jaargangen. Dat is met name te wijten aan de personele wijzingen in het centrum van de defensie. Met Jason Denayer (inmiddels Galatasaray) en Virgil van Dijk (Southampton) had Deila daar vorig seizoen de beschikking over twee spelers die hun fysieke kracht koppelen aan een goede inspeelpass, wat het spelen van verzorgd voetbal aanzienlijk makkelijker maakt. Vervanger Dedryck Boyata heeft deze opbouwende kwaliteiten niet, terwijl de aanpassing van de Kroaat Jozo Simunovic bemoeilijkt werd door blessures.
De wijzigingen in het centrum van de defensie maakten het voor Celtic lastiger om het spel te maken. Daarnaast helpt het niet mee dat aanvallende middenvelder Stefan Johansen (net als controleur Nir Bitton geschorst tegen Ajax, aanvoerder Scott Brown is geblesseerd) zijn draai nog niet heeft gevonden. Vorig seizoen werd de 24-jarige Noor vanwege zijn goede vorm uitgeroepen tot Speler van het Jaar, maar van zijn intelligente spel tussen de linies is deze jaargang nog weinig vernomen. De andere man die voor creatieve ideeën moet zorgen – Kris Commons – is door ziekte een groot vraagteken voor het duel met Ajax. Dat maakt dat Celtic aanzienlijk makkelijker te bespelen zal zijn.
In Europees verband worden de problemen van Celtic extra uitvergroot. Deila doet op een hoger niveau nauwelijks concessies aan zijn speelwijze, maar in de Europa League blijken teams wél in staat onder de pressing van zijn elftal uit te spelen. Zo won Molde FK twee keer van de Schotse topclub door in te zakken en toe te slaan op momenten dat Celtic met veel mensen voor de bal stond. Tel daar grove individuele fouten en ongeconcentreerd verdedigen bij standaardsituaties bij op en het is niet verwonderlijk dat Celtic in de laatste zes Europese duels dertien tegentreffers kreeg.
Stoelpoten
De magere prestaties in Europa maken dat er in Schotse media al voorzichtig aan de stoelpoten van Deila gezaagd wordt. Tegen Ajax zal hij een zege nodig hebben om nog kans te maken op Europese overwintering, waardoor het onwaarschijnlijk is dat Celtic donderdag net als in Amsterdam massaal zal gaan inzakken. Dat betekent dat de ploeg van trainer Frank de Boer meer ruimte zal krijgen om eruit te komen. Vooral bij snelle counters zijn de Schotten immers kwetsbaar.
Het lijkt wat dat betreft aantrekkelijk om Amin Younes net als in de heenwedstrijd linksbuiten te zetten. De Duitse vleugelaanvaller werd vaak niet gevolgd door zijn directe tegenstander, waardoor hij aan de basis kon staan van gevaarlijke aanvallen. Zo leidde Younes met een dribbel de 1-1 van Viktor Fischer in. (Pieter Zwart)
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login