FC Porto floreert dankzij jonge 'tovenaar' Villas-Boas

Jonge trainers grijpen de macht in Europa. André Villas-Boas, FC Porto-trainer en voormalig assistent van José Mourinho, is het meest extreme voorbeeld. Onder zijn leiding speelt FC Porto woensdagavond in Dublin de finale van de Europa League tegen Sporting Braga.

FC Porto floreert dankzij jonge 'tovenaar' Villas-Boas

De kroonprins van het internationale trainersgilde is pas 33 jaar oud. Het verhaal van Villas-Boas leest als een jongensboek. Als zestienjarige meldde hij zich ooit bij Sir Bobby Robson en inmiddels is de voormalige meesterspion van Mourinho de hoofdtrainer van de best presterende Europese club van het seizoen geworden.

Als Villas-Boas zestien is stuit hij in de lift van een appartementencomplex op Sir Bobby Robson, op dat moment trainer van FC Porto. De verlegen rijkeluiszoon durft de beroemde Engelse trainer niet aan te spreken. Eenmaal thuis op zijn kamer besluit hij Robson een brief te schrijven. In zijn brief vraagt Villas-Boas aan Robson waarom hij zijn persoonlijke favoriet aanvaller Domingos Paciencia (de huidige trainer van Sporting Braga!) niet meer opstelt.

De brief is het begin van een opmerkelijke loopbaan. De gentleman Robson belt met de brief in de hand aan bij de familie Villas-Boas en vraagt de tiener zijn vraag te onderbouwen. Dat is een kolfje naar de hand van de jongen die op dat moment al alle wedstrijden van zijn Porto tot in het kleinste detail analyseert. De relatie tussen Robson en Villas-Boas neemt serieuze vormen aan. Ze discussiëren over voetbal en ze analyseren tegenstanders. Robson regelt voor zijn meesterleerling zelfs een plaatsje op de Engelse trainersopleiding.

'Daar had ik eigenlijk niet mogen zitten', bekent Villas-Boas later. 'Ik was met mijn zeventien jaar veruit de jongste, maar je moest meerderjarig zijn. Robson kende het hoofd van de opleiding en die kneep een oogje dicht.'

Drie weken bleef Villas-Boas in Engeland, waarna hij terugkeerde om een jeugdploeg bij Porto te coachen. Dan neemt zijn nog niet eens gestarte trainersloopbaan een bizarre wending. In 1999 benadert de voetbalbond van de Britse Maagdeneilanden hem voor de baan van technisch directeur.

Villas-Boas heeft jaren later uitgelegd hoe dat ging. 'Ik was er eigenlijk gewoon bondscoach, de jongste ooit, maar zij wisten mijn leeftijd niet. Ik was 21 en nog een kind eigenlijk, maar ik coachte wel WK-kwalificatie-interlands. Pas toen ik na anderhalf jaar mijn ontslag indiende, heb ik mijn echte leeftijd verteld. Ze waren stomverbaasd.'

Op het cv van Villas-Boas prijkt ondertussen wel een bondscoachschap. Hij keert aansluitend terug naar FC Porto om er de jeugd te gaan trainen, maar de nieuwe hoofdtrainer van de club stelt hem aan als zijn meesterspion.

José Mourinho kent Villas-Boas uit de tijd dat hijzelf assistent van Robson was. De rol die de toptrainer zijn vertrouweling geeft, is een opmerkelijke. Villas-Boas gaat de wereld rondreizen om tegenstanders te scouten. Op trainingen verstopt hij zich in de bosjes om aan informatie te komen en al zijn waarnemingen werkt hij uit in rapporten die hij aan Mourinho en de spelers geeft.

De relatie tussen de twee ontwikkelt zich dusdanig dat Mourinho er geen moment aan twijfelt dat hij 'zijn ogen en oren' (zoals Mourinho zijn leerling noemt) mee moet nemen naar eerst Chelsea en later naar Internazionale.

Ook daar voorziet hij duurbetaalde vedetten van epistels over hun directe tegenstanders. Na een jaar in Italië kiest Villas-Boas voor zijn eigen loopbaan. Académica Coimbra geeft hem een kans. De ambitieuze jongeling leidt de club in korte tijd uit de degradatiezone naar een veilige plek.

Villas-Boas maakt meteen duidelijk dat hij anders is dan zijn leermeester Mourinho. Académica speelt aanvallend en attractief. Als FC Porto hem in juni 2010 aanstelt als hoofdtrainer (met zijn 32 jaar is hij daarmee de jongste coach in de clubhistorie) legt hij nogmaals uit dat hij geen kloon van Mourinho is.

'We hebben een andere persoonlijkheid en een andere voetbalvisie.' Villas-Boas is minder charismatisch en uitgesproken dan Mourinho. Hij zoekt geen conflicten, bespeelt de media niet en lijkt ook minder overtuigd van zijn eigen kunnen. Tactisch overtreft hij Mourinho nu al. Hij leunt minder op de defensieve aspecten en zijn aandacht voor details is ongeëvenaard.

De Belgische journalisten staan nu nog met hun oren te klapperen, nadat Villa-Boas in de aanloop naar de EL-voorrondewedstrijd van Porto tegen RC Genk op de persconferentie had gemeld dat hij alle gegevens van zelfs de Belgische reservespelers wist en dat hij op de hoogte was van de moeizame premie-onderhandelingen bij Genk. Dat laatste was in de Belgische kranten niet meer dan een tweeregelig berichtje waard geweest. (Chris Tempelman) <br /><br /> Foto's: VI Images

Bekijk hier al onze video's